0:0:0.0 --> 0:0:0.480
Ali Osman Öncel
Rus.
0:0:2.20 --> 0:0:5.280
Ali Osman Öncel
Şu anda ders notunu yüklemeye çalışıyorum.
0:0:7.650 --> 0:0:8.910
Ali Osman Öncel
Birazdan.
0:0:10.840 --> 0:0:12.670
Ali Osman Öncel
Ersun turlu yüklenecek.
0:0:14.870 --> 0:0:16.250
Ali Osman Öncel
Ve bugünkü dersi de.
0:0:18.460 --> 0:0:19.880
Ali Osman Öncel
Yapmış olacağız.
0:1:17.380 --> 0:1:18.870
Ali Osman Öncel
Hı.
0:2:24.860 --> 0:2:25.960
Ali Osman Öncel
Hı hı.
0:4:36.810 --> 0:4:39.10
Ali Osman Öncel
Evet şey yaptık.
0:4:41.760 --> 0:4:46.70
Ali Osman Öncel
Kontrol ediyoruz, ses kontrolü çalışıyor, 10'a çıkart baktık.
0:4:47.760 --> 0:4:48.500
Ali Osman Öncel
Tamam.
0:4:51.250 --> 0:5:3.430
Ali Osman Öncel
Sonucu görme gezdiriyoruz. Evet, o kısımda sır evet öğrencimiz katılmış. Evet,
merhaba, yağmur nasıl geliyor?
0:5:5.400 --> 0:5:10.670
Ali Osman Öncel
Ses kontrolü yapalım mı? Karşıdan ses geliyor mu karşıya ses geliyor mu?
0:5:17.890 --> 0:5:19.610
Ali Osman Öncel
Ne oldu? Birden öğrenci kayboldu ya.
0:5:47.200 --> 0:5:48.840
Ali Osman Öncel
Evet gelen var mı?
0:6:54.860 --> 0:7:0.270
Ali Osman Öncel
Evet nisa ses kontrolü yapalım, senle ses çıkıyor çünkü kontrolü yapalım.
0:7:1.170 --> 0:7:2.780
Ali Osman Öncel
Aksayan bir durum var mı biraz?
0:7:2.370 --> 0:7:5.310
Nisa Polat
Biz bu hocam yok, bir sorun yok şu anda bende.
0:7:5.430 --> 0:7:15.340
Ali Osman Öncel
Evet, ses görüntü biraz karanlık olduğu için ortam aydınlatayım. Evet var mı?
Bir sorun birkaç.
0:7:14.980 --> 0:7:17.990
Nisa Polat
Ben bir soru sormuştum, hocam size cevap vermişsiniz.
0:7:19.150 --> 0:7:23.710
Ali Osman Öncel
Tamam, onu zaten devam edeceğiz. Evet, bakayım.
0:7:24.500 --> 0:7:30.950
Ali Osman Öncel
Evet, instagram'dan birkaç soru gelmiş, bana bugün dersin kapağını soru cevap
olarak paylaştım.
0:7:31.350 --> 0:7:31.650
Nisa Polat
Evet.
0:7:31.920 --> 0:7:34.810
Ali Osman Öncel
Sonra gelmiş instagram takip edebiliyor musun?
0:7:35.260 --> 0:7:36.890
Nisa Polat
Benim instagram hesabım yok hocam.
0:7:37.260 --> 0:7:40.780
Ali Osman Öncel
Ne güzel, ne güzel, ne mutlu sana iyi yapmıştır.
0:7:48.570 --> 0:7:48.880
Nisa Polat
Hı.
0:7:42.830 --> 0:8:8.140
Ali Osman Öncel
Yani isyan soru sorabilir demiştim. Twitter'da ve instagram'da bir tanesi
demiş. Hocam ecemiş fayının Doğu Anadolu fay hattıyla bağlantısı var mı? Hangi
bölgelerden geçmekte ve bugüne kadar depreme etme potansiyeli veriyordu? Ne
kadar bir de küçük büyüklükte olan depremleri faizlerindeki stresi atma atar
mı? Yani şey gibi doktora çalışması yapılır. Yani bu soruyu cevaplamak için.
0:8:9.120 --> 0:8:18.630
Ali Osman Öncel
Diğeri de hocam merhaba. Kayseri'deki bu deprem hareketlilik konusunda
görüşlerinizi paylaşır mısınız? Daha büyük deprem beklenmeli mi? Evet,
gerçekten sorular.
0:8:19.460 --> 0:8:22.260
Ali Osman Öncel
Gerçekten şey büyük sorular.
0:8:24.610 --> 0:8:26.490
Nisa Polat
Hı.
0:8:23.570 --> 0:8:29.160
Ali Osman Öncel
Bir de afad'ın sayfasını çiyim, ben bakayım afad deprem diyelim.
0:8:29.850 --> 0:8:32.90
Ali Osman Öncel
Afad deprem.
0:8:33.190 --> 0:8:34.500
Ali Osman Öncel
Sayfasını canım.
0:8:36.590 --> 0:8:38.460
Nisa Polat
Hıhı.
0:8:38.560 --> 0:8:38.690
Nisa Polat
Hı hı.
0:8:39.800 --> 0:8:43.580
Ali Osman Öncel
Son depremler deprem katalım.
0:8:44.420 --> 0:8:48.950
Ali Osman Öncel
Evet, evet, deprem katıla buradan ne geleyim? Ben illeri gireyim.
0:8:50.40 --> 0:8:51.150
Ali Osman Öncel
Evet buradan da.
0:8:51.910 --> 0:8:54.700
Ali Osman Öncel
Şey yapabiliriz, bakabiliriz.
0:8:55.900 --> 0:8:59.100
Ali Osman Öncel
Oradan tarih yazabiliriz dimi, 1.900.
0:8:59.780 --> 0:9:0.810
Ali Osman Öncel
Ne yapalım buraya?
0:9:2.80 --> 0:9:5.100
Ali Osman Öncel
Evet, buradan da bir ilk uygulama yapabiliriz gibime geliyor.
0:9:7.370 --> 0:9:12.130
Ali Osman Öncel
Evet Nisan nasıl dersen keyif alıyor musun? Zor mu geliyor?
0:9:15.650 --> 0:9:16.170
Ali Osman Öncel
Biraz.
0:9:13.760 --> 0:9:16.840
Nisa Polat
Güzel hocam gayet faydalı oluyor bizler için.
0:9:17.390 --> 0:9:34.490
Ali Osman Öncel
Biraz da gündem ne tüm hastaneler kapanıyor, çapası Cerrahpaşa ısı hiç dikkate
almadılar. Hastanelerde deprem riski olur. Bir gün bu hastaneler kapanır. Şu
anda gözyaşları döküyor. Bizim çapa ve Cerrahpaşa daki oyuncularımız son
günlerimizde.
0:9:35.250 --> 0:9:37.960
Ali Osman Öncel
Evet, yani biraz tıpçılar?
0:9:38.770 --> 0:9:46.950
Ali Osman Öncel
Şey yapamadı. 99 depreminden sonra hastaneleri dönüştü demedi. Elleri ayakları
uzun ama maalesef dönüşüme yetmedi.
0:9:49.460 --> 0:9:57.780
Ali Osman Öncel
Evet, bu derse alan öğrencilerin hepsi katılıyor mu, katılmıyor mu? Ulaşabildikleri
imiz var mı?
0:9:59.400 --> 0:10:0.620
Ali Osman Öncel
Biz sorun.
0:10:2.640 --> 0:10:6.470
Ali Osman Öncel
Evet süremiz 6 olduğunda biz başlayabiliriz zaten.
0:10:7.880 --> 0:10:22.660
Ali Osman Öncel
Kendilerine şey yaptık, dimi dersin başlayacağını mesajda anlattık. %70 devam
şartı var dedik. Kamerayı açarlarsa 5 puan dönem başarı puanı ekliyoruz dedik.
0:10:23.500 --> 0:10:26.820
Ali Osman Öncel
Bunlar söylenen doğrular.
0:10:29.400 --> 0:10:33.110
Ali Osman Öncel
Evet sonra öğrenciler bekliyoruz bakalım.
0:10:35.730 --> 0:10:39.430
Ali Osman Öncel
Evet tam 6 oldu saatimiz başlayabiliriz.
0:10:40.660 --> 0:10:43.230
Ali Osman Öncel
Nisa hazırsan sen de.
0:10:44.200 --> 0:10:44.820
Nisa Polat
Onur hocam.
0:10:47.270 --> 0:10:48.950
Ali Osman Öncel
Kişi benim için yetiyor zaten.
0:10:49.520 --> 0:10:50.590
Nisa Polat
Alice geldi hocam.
0:10:51.70 --> 0:11:9.440
Ali Osman Öncel
Evet ali de geldi, o da yüksek lisans öğrencimiz. Evet, kamera açık katılanlara
5 puan fazla veriyorum. Yani bu 5 var ya bir ara seçim meydanlarında 55 diye
berk hatırlamazsınız, benim dayım. Trafik polisiyle o 5 beşti bir şey vardı
seçim sloganı.
0:11:10.450 --> 0:11:25.550
Ali Osman Öncel
Baktım amerika'daki üniversiteler 5 puan fazla veriyorum deyince ya dedim. Biz
niye amerika'daki üniversitelerden geri kalıyoruz? Öğrenciler kamera açacaktı.
Biz onlara 5 puan vermeyecek miyiz diye. Ben de onları model aldım. O şekilde
devam ediyoruz.
0:11:27.880 --> 0:11:36.370
Ali Osman Öncel
Evet artışlar hepinize hoş geldiniz diyorum. Gerçekten bu ders kapsamında
soruları sizler soruyorsunuz derslerin.
0:11:37.850 --> 0:12:9.80
Ali Osman Öncel
Önceden izlenmesi ile birlikte 30 kelimeden az olmayacak bir soru soruyor,
öğrencilerimiz youtube videoları altında bu sorular yazılıyor. Hızlı bir
şekilde ben motivasyon vermesi açısından bu soruları cevaplıyorum. Daha sonra
da derste ne sormuştun ne cevap vereceksin diye öğrencilerimiz biraz daha
hazırlıklı gelmiş oluyor. Tabii ki benim amacım tam kapsamlı 4 çarpı 4.
0:12:9.210 --> 0:12:38.50
Ali Osman Öncel
Bu soruların cevabını vermek değil ama onların başlaması için belli ipuçları
vermek hangi yönde gitmeleri gerektiği noktasında düşündürmek ve bu şekilde de
devam ediyoruz. Bu eğitime aslında filip base learning deniyor. Ters 100 eğitim
deniyor. Ters 100 eğitim modelinde önce ders materyalleri görsel ya da youtube
olarak veriliyor ve öğrenciler dinliyor izliyor. Hangi konuda merakı varsa o
konuda.
0:12:38.700 --> 0:13:9.90
Ali Osman Öncel
Bir soru soruyor, bu şekilde de dersin merkezinde ve öğrenciler oluyor.
Dinleyen öğrenci değil, konuşan öğrenci modeliyle bu dersimizi yapıyoruz. O
nedenle de bu derste öğrenciler soracak cevapları birlikte arayacağız ve bu
şekilde de devam etmeye çalışacağız. Tabii ki bu cevaplar kısmını burada
tartıştıktan sonra öğrencilerimiz tekrar youtube paylaşımı altında 100 kelime
ye kadar.
0:13:9.210 --> 0:13:15.100
Ali Osman Öncel
Yanıtlama yapacaklar, açıklama yapacaklar çünkü dönem.
0:13:15.200 --> 0:13:46.210
Ali Osman Öncel
Vize ödevi 1.000 kelimelik bir ödev olacak ve her bir dersten yüzer kelime
yazdıkları zaman e 900 kelime yapıyor. 50 kelime giriş 50 kelimede sonuç
yaptıkları zaman 1.000 kelimeye tamamlıyorlar. Demek ki şu anda öğrencilerimiz
haftalık proje kapsamında ne yapıyorlar soruları nasıl yorlar? Cevaplarının ilk
kısa şeklini ben vermeye çalışıyorum. Derste detaylandırma.
0:13:46.320 --> 0:14:8.520
Ali Osman Öncel
Çalışıyoruz. Ders sonunda da Yusuf kerim olarak youtube paylaşımın altına
yazdıkları zaman bir açıdan da hem projeyi devlerini hem de vize ödevlerini
hazırlamış oluyorlar. Dokuzuncu hafta geldiğinde de üstünde biraz çalışarak
belli bir formata o yazın stilini.
0:14:9.190 --> 0:14:27.440
Ali Osman Öncel
ııı getirerek formata uygun şekle dönüştürerek biz ödevlerini tamamlıyorlar.
Tabii ki proje ödevi de 1.000 kelime değil, o da 1.500 kelime oluyor. Aynı
şekilde devam ediyoruz. Bu şekilde de öğrencilerimiz ne yapıyor? Soruyorlar.
0:14:28.280 --> 0:14:47.540
Ali Osman Öncel
Dinliyorlar yazıyorlar ve bu şekilde yumuşak becerilerinin gelişmiş olduğu bir
ders sistemini uyguluyoruz ve mutluyum. Ters 100 eğitim modelini öğrendiğime ve
uygun adıma başka derslerde uygulama şansı olmaz. Çünkü sınıf sayısı.
0:14:48.690 --> 0:15:18.660
Ali Osman Öncel
Onun üstünde olduğu zaman bu modeli uygulama mümkün değil. Tabii ki tıpçı
öğrencilerimizin 140 kişilik, %70 kişilik, 200 kişilik sınıflarda eğitim
aldığından haberdarım. O nedenle de bu seçmeli ders kapsamında eğitimi biraz
ters 100 etme şansımız var ama kalabalık sınıfta bunu uygular mısınız derseniz
mümkün değil. 40 kişilik bir sınıfın vardır, mümkün olmadı çünkü kapasitemizi
açtığı için.
0:15:18.780 --> 0:15:46.270
Ali Osman Öncel
Sorulara cevap veremediğim için ama ideali eğitimde Nazlı öğrenciyle çok yoğun
iletişim kurarak bu şekilde dersleri işlemek. Evet bu nedenle bir farkındalık
meydana getirmek için biz ne yapıyoruz, nasıl bir eğitim sistemini uyguluyoruz
ve neden uyguluyoruz? Bu ilgili olarak bir açıklama da bulunmak istedim.
0:15:48.370 --> 0:15:53.620
Ali Osman Öncel
Şimdi diğer slayta geçtiğimiz zaman diğer slaytları neyi gösteriyor?
0:15:54.660 --> 0:16:7.840
Ali Osman Öncel
Bir tehlike haritasını gösteriyor. Bakın Avrupa birliği'nde bir tehlike
haritası hazırlanmış durumda. Tabii ki bu tehlike haritası depremleri
göstermiyor. Bu tehlike haritası depremlerin neden oldu?
0:16:8.530 --> 0:16:15.260
Ali Osman Öncel
Sarsıntı gücünü gösteriyor ve sarsıntı gücünü renk olarak bakın. Buradan
sarıdan.
0:16:16.420 --> 0:16:37.780
Ali Osman Öncel
Bordoya doğru giden bir renk aralığında gittiğini, genişlediğini ve maksimum
olarak beklenen sarsıntı büyüklüğü ivme cinsinden sıfır nokta 6 olduğunu
görebiliyoruz. Demek ki tüm depremler analiz edildikten sonra bu depremlerin
oturmuş olduğumuz.
0:16:38.390 --> 0:16:54.140
Ali Osman Öncel
E binalarda çalışmış olduğumuz hastanelerde okumuş olduğumuz üniversite veya
okullarda meydana getireceğiz. Sarsıntı büyüklüğünü ivme cinsinden ne
yapıyoruz, verebiliyoruz. Tabii bu sarsıntı gücün adı ne?
0:16:54.750 --> 0:17:13.660
Ali Osman Öncel
Yeni maksimum ivme değeri burada ne yapılmış? Haritalar anmış. 2.013 yılında bu
çalışma bitmiş. Tabii ki bu çalışmada ortak veri, ortak yöntem, ortak analysis
sistemi kullandığı için şu anda avrupa'da.
0:17:14.110 --> 0:17:47.180
Ali Osman Öncel
Sarsıntı gücü kapsamında bir karşılaştırma yapabiliriz. Yaptığımız zaman bu
karşılaştırmayı görüldüğü üzere türkiye'de bakın buralar zaten son depremle ne
oldu? Gerçekten sarsıntı gücü büyük bekleniyordu ve beklendiği gibi sarsıntı
gücü gerçekten çok büyük gözden de. Hatta beklenen sarsıntı gücünün çok da
üstünde olduğunu iddia edenler var. Fakat bu gözlemlerini ilk veri
değerlendirme.
0:17:47.300 --> 0:18:20.210
Ali Osman Öncel
Neye bağlı olarak hatalı olduğunu söyleyenler de var. Genellikle sıfır nokta 6
çiğ çiğ burada yer çekimi ivmesi yani yer çekimi ivmesinin sıfır altısı kadar
yüzde altmışı kadar bir büyüklüğe ulaşması durumunu ne yapıyoruz? Tüm avrupa'da
bekliyoruz. Demek ki ikinci büyük maksimum erimesini beklediğimiz yer neresi?
Kuzey Anadolu faiz onu üçüncü, maksimum yer ivmesini beklediğimiz yerde
türkiye'de neresi batı Anadolu?
0:18:20.550 --> 0:18:51.90
Ali Osman Öncel
Görüldüğü üzere bunlar aslında pek de kompleks değil. 12 ve 3 olarak numaralı
arsak ortada ise gene burada sarsıntı gücünü bekliyoruz. Anadolu fakat sarsıntı
gücü bakın burada oldukça küçük sıfır bir gibi. Şimdi dün bir basın yetkilisi
beni aradı dedi ki, istanbul'daki nüfusu işte şey olacağı mühendisleri
taşımalıyız. Istanbul'un nüfusunu azaltmayı diyorlar. E peki dedim sorun ne?
0:18:51.280 --> 0:19:21.70
Ali Osman Öncel
Soru şu, nasıl azaltacağız diyorlar tabii nasıl azaltmaktan daha da önemlisi
nereye doğru azaltacağız, nereye doğru derseniz demek ki bu yerin maksimum ivme
değeri beklenmiş olduğu sarsıntı gücü olarak maksimumu beklenmiş olduğu yerden
belki de minimum beklenmiş olduğu yere doğru tersine göç ne yapılabilir?
Yapılabilir işte buralar neresi? Burası iç Anadolu.
0:19:21.370 --> 0:19:53.580
Ali Osman Öncel
Boşuna ana dolu dememişler. Demek ki ana doluyu doldurmak gerekiyor. Deprem
güvenli bir yaşam için ilk akla gelen ana doluya doldurmak gerekiyor ve nasıl
dolduracağız? Bununla ilgili özellikle sosyal medyada böyle bir tartışma
olduğunu ben de yazdım. Bununla ilgili görüşleri olan var mı? Dedim. Özellikle
12 görüş geldi. O görüşlerden bir tanesi de işte organize sanayi bölgelerinin
istanbul'dan istanbul gibi, Ankara gibi izmir gibi büyük illerden.
0:19:54.0 --> 0:19:58.330
Ali Osman Öncel
ııı anadolu'ya doğru taşınması konusunda.
0:20:0.80 --> 0:20:29.500
Ali Osman Öncel
Çalışma yapılabileceği bu şekilde anadolu'daki nüfus yoğunluğunun artabileceği
ile ilgili öneriler geldi. Ama görüldüğü üzere bizler ne yapmamız lazım?
Aslında sarsıntı gücü büyük yerden sarsıntı gücü, küçük yerlere doğru bir
tersine, mobilizasyon bir işte üniversiteler oraya doğru yönlendirilebilir. Şu
anda vakıf üniversitelerin büyük çoğunluğu istanbul'da devlet üniversitelerinin
büyük çoğunluğu istanbul'da.
0:20:30.110 --> 0:20:41.990
Ali Osman Öncel
O nedenle de bu şekilde bir öneri olabilir. Evet, sizler ne düşünüyorsunuz?
Belki sizlerden bir görüş olabilirim, isim yazmıyor ama en üstteki artışımız
gülle başlayan ismi var.
0:20:42.590 --> 0:20:44.480
Ali Osman Öncel
Buyur gülce sen ne diyorsun?
0:20:45.790 --> 0:20:47.270
Gülce Cihangiroğlu
Hocam sesim geliyor mu?
0:20:47.720 --> 0:20:49.380
Ali Osman Öncel
Evet mükemmel geliyor.
0:20:49.850 --> 0:20:54.20
Gülce Cihangiroğlu
Ya haklısınız. Istanbul'un nüfusunun azaltılması depremin.
0:20:54.740 --> 0:20:58.40
Gülce Cihangiroğlu
Yani şiddetin daha şey yapabilir, azaltabilir.
0:20:58.150 --> 0:21:3.950
Ali Osman Öncel
Işte nasıl azaltacağız onu tartışıyoruz dediğin gibi de nasıl azaltacağız,
insanlar ne yaparsak gider.
0:21:5.210 --> 0:21:6.200
Gülce Cihangiroğlu
Işte evet.
0:21:9.130 --> 0:21:11.760
Gülce Cihangiroğlu
Yani bilmiyorum.
0:21:11.580 --> 0:21:36.960
Ali Osman Öncel
Tamam düşüneyim diyorsun biraz evet o zaman güzel azaltılmalı dedi. Ama nasıl
azaltılacağını sorusu gerçekten ortada kaldı. Peki o zaman kimden başlayalım?
Melisa dan başlayalım. Melisa buyur nasıl azaltılmalı? Istanbul'un nüfusu ki
beklenen deprem öncesi riski de azaltabilir buyur.
0:21:37.290 --> 0:21:38.760
Melisa Dede
Sesim geliyor hocam, değil mi?
0:21:40.990 --> 0:21:41.940
Melisa Dede
Mesela.
0:21:38.890 --> 0:21:44.790
Ali Osman Öncel
Geliyor, mükemmel tebrik ederiz. Kamera kalitesini bize ses kalitesi güzel,
hepinizi tebrik ediyorum. Buyurun.
0:21:45.470 --> 0:22:3.150
Melisa Dede
Hocam mesela sanayi kuruluşlarını iç anadolu'ya taşıyabiliriz. Hani bu sayede
oradaki işçiler de oraya taşınmış olur hem de sanayinin mesela olası bir
depremde çökmemesi sağlanır? Istanbul'da veya mesela bursa'da da çok fazla.
Hani ben bursa'da yaşıyorum? Burada da çok fazla sanayi var.
0:22:4.110 --> 0:22:10.640
Melisa Dede
Hani olası bir depremde çok sıkıntıya girebilir. Bu sektörler iç anadolu'ya
taşınabilir bence o yüzden.
0:22:10.990 --> 0:22:27.710
Ali Osman Öncel
Evet, demek ki herkes sanayinin taşınmasından başlıyor. Üniversitelerin
taşınması konusunda herhalde bir önerisi olan yok. Bakalım Nisan edecek yalnız
sanayi mi taşımalı yeter mi? Sanayinin taşınması belki yeter dediğin gibi
çalışan insan gücümüz oldukça büyük olduğu için.
0:22:28.380 --> 0:22:32.330
Ali Osman Öncel
Evet iyi bir fikir bakanım farklı bir fikir gelecek mi? Buyur nisa.
0:22:34.80 --> 0:22:40.630
Nisa Polat
E hocam özel üniversiteler belki taşınabilir evet, devlet üniversiteleri biraz
zor olurmuş gibi geliyor bana ama.
0:22:41.470 --> 0:22:46.400
Nisa Polat
Eee, çünkü çok kötü kurumlar oldukları için yerlerinin değiştirilmesi biraz
ııı.
0:22:47.560 --> 0:22:48.940
Nisa Polat
Güzel oluyormuş gibi geliyor.
0:22:49.190 --> 0:23:3.920
Ali Osman Öncel
Evet, bunun dışında var mı bir önerin özel üniversite demek ki sanayi
taşınabilir. Özel üniversite taşınabilir 2 görüş çıktı, üçüncüsü var mı?
Bunların dışında özel üniversite tabii senin de görüşün olarak ortaya çıktı.
Üçüncü bir görüşün olabilir mi?
0:23:10.960 --> 0:23:12.50
Nisa Polat
Benim hem.
0:23:7.400 --> 0:23:15.660
Ali Osman Öncel
Evet düşünüyor arkadaşımız o da düşünsün. Tamam diğer damian arkadaşımıza
verelim. Sizler düşünün aklınıza gelince.
0:23:16.560 --> 0:23:21.190
Ali Osman Öncel
Paylaşırsınız, elinizi kaldırmanız yeterli buyur ali bakalım sen ne diyorsun?
0:23:25.580 --> 0:23:35.190
Ali Demir
Hocam başta da söyledi arkadaşlar, hasta sanayi taşınabilir, tarım geldi aklıma
ama o zaten istanbul'da yok gibi bir şey sanırım.
0:23:36.560 --> 0:23:36.580
Ali Demir
T.
0:23:35.830 --> 0:23:42.120
Ali Osman Öncel
Evet onları söylemediğini biz arayışındayız. Söylediklerini not ettik zaten.
Sanayi özel üniversite başka.
0:23:43.160 --> 0:23:48.500
Ali Demir
Endüstri alanında belki şey olabilir hani?
0:23:50.250 --> 0:23:51.870
Ali Demir
Üretim hani ürün?
0:23:48.630 --> 0:23:51.870
Ali Osman Öncel
Sanayiden farklı mı oluyor? Hem de üstleri evet.
0:23:52.870 --> 0:24:1.430
Ali Demir
Yani farklı bir şey değil de yani üretim belki başka taraflara kaydırılabilir
istanbul'dan anadolu'ya doğru.
0:24:2.70 --> 0:24:2.720
Ali Demir
O şekilde.
0:24:2.400 --> 0:24:2.780
Ali Osman Öncel
Evet.
0:24:3.430 --> 0:24:10.10
Ali Osman Öncel
Hüser gerçekten güzel bir şey oldu ya ben benim de hiç beklentim yoktu. Baya
güzel fikirler ortaya çıktı.
0:24:10.780 --> 0:24:11.230
Ali Osman Öncel
Evet.
0:24:10.660 --> 0:24:11.690
Ali Demir
Turizm diyecek.
0:24:13.300 --> 0:24:13.630
Ali Osman Öncel
Tamam.
0:24:13.110 --> 0:24:13.760
Ali Demir
Ama.
0:24:14.840 --> 0:24:16.420
Ali Demir
O da şey yani?
0:24:18.550 --> 0:24:22.250
Ali Demir
Istanbul'da da çok önemli yapılar olduğu için tarihi yapılar.
0:24:23.390 --> 0:24:23.900
Ali Demir
Hani.
0:24:23.340 --> 0:24:26.690
Ali Osman Öncel
Evet, istanbul doğumlu olan var mı içinizde?
0:24:28.250 --> 0:24:33.30
Ali Osman Öncel
Istanbul'da doğan var mı? Doğan, doğu istanbul'da doğmuş olan var mı?
Istanbul'da bilen var mı?
0:24:35.400 --> 0:24:36.370
Ali Osman Öncel
Istanbul'u bilen var mı?
0:24:35.570 --> 0:24:38.210
Nisa Polat
Ben biliyorum hocam ama yani orada da olmadım.
0:24:38.740 --> 0:24:41.90
Ali Osman Öncel
Nereye ha doğmadın, büyüdün mü orada?
0:24:41.400 --> 0:24:47.130
Nisa Polat
Yok, hayır, yani gidiyorduk aslında yazları sık sık gidiyorduk ama sadece o
kadar.
0:24:46.560 --> 0:25:14.670
Ali Osman Öncel
Ben bilmek istiyorum, yani istanbul'da doğmuş bir insan olarak istanbul'u
bilmiyorum. Geçen ne bileyim medyaya getirip götüren kişi dedi ki, ya siz
herhalde islam'da doymadınız dedi. Ben istanbul'da doğdum ama istanbul o kadar
büyük ki yalnız beylikdüzü'nde bile kayboluyorum ben yani beylikdüzü'nün nüfusu
500.000 neredeyse Çanakkale nüfusunun 5 katı istanbul çok büyük. Yani istanbul
bildiğimiz bir şey değil. Nüfusu yunanistan'dan büyük pek çok Avrupa ülkesinden
büyük yani.
0:25:14.770 --> 0:25:30.990
Ali Osman Öncel
Istanbul'u biliyoruz, demek ki gerçekten çok zor. Gerçekten çok zor. Bu son
zamanlarda biraz televizyona gidip gelirken baktım. Yani çok farklı, çok
değişmiş, çok gelişmiş, çok iyi yerleri var. Çok kötü yerleri var.
0:25:31.720 --> 0:25:40.420
Ali Osman Öncel
Evet, gerçekten çok hızlı büyümüş. Evet ali demir burada başka kim var? Söz
vermediğimiz bakalım.
0:25:41.100 --> 0:25:48.490
Ali Osman Öncel
Söz vermediğimiz kim var? Evet, kalkanlara sına irem var buyur irem senden bir
şey yapalım, kameranın alırsan.
0:25:50.600 --> 0:25:51.340
Ali Osman Öncel
Evet.
0:25:52.940 --> 0:25:54.670
Ali Osman Öncel
Asım var buyur asım.
0:25:58.140 --> 0:26:4.130
Ali Osman Öncel
Evet, onlar herhalde derste değiller girmişler öyle anlaşılıyor pek.
0:26:5.930 --> 0:26:7.380
Asım Eren Güvem
Hocam merak duyabiliyor musunuz?
0:26:8.110 --> 0:26:10.380
Ali Osman Öncel
Evet kim konuşuyor asıl buyur alsın.
0:26:10.10 --> 0:26:11.60
Asım Eren Güvem
Ben astım? Evet.
0:26:11.210 --> 0:26:13.460
Ali Osman Öncel
Tamam nedir, görüşün nedir önerin?
0:26:19.180 --> 0:26:20.730
Ali Osman Öncel
Hı.
0:26:15.910 --> 0:26:29.490
Asım Eren Güvem
Hocam açıkçası bence bu çok kompleks bir konu. Hani yani hani ya öne sürdüğümüz
fikirlerin çok da gerçekleşebileceğini ben düşünmüyorum ama çünkü kayda
alındığını düşünmüyorum.
0:26:35.70 --> 0:26:37.450
Asım Eren Güvem
Mesela en basitinden sanayi kuruluşlarının.
0:26:29.790 --> 0:26:41.690
Ali Osman Öncel
San gerçekleşebileceği bir fikir söylersen biz o fikirlerden hemen vazgeçeriz.
Senin fikrinde tam böyle gerçekleştirmeye çalışırız. Emin olabilirsin, nedir
gerçekleşebilecek bir fikir?
0:26:41.230 --> 0:26:50.980
Asım Eren Güvem
Bence sanayi tesisleri çok fazla iş imkanı da sunduğu için buraların taşınması
başlangıçta orada çalışan insanların da taşınmasını berabere getireceği için
faydalı olabilir diye düşünüyorum.
0:26:51.270 --> 0:26:58.380
Ali Osman Öncel
Tamam sanayi diyorsun. Evet, yani sanayi kısmını destekliyorsun, diğerlerini
biraz ütopik buluyorsun değil mi? Öyle anladım ben.
0:26:58.570 --> 0:26:59.70
Asım Eren Güvem
Evet, hocam.
0:26:59.430 --> 0:27:5.660
Ali Osman Öncel
Evet, diğer artışımız al kaldırıyor, konuşabilir, göremiyorum. Şu anda evet
buyurun.
0:27:7.840 --> 0:27:11.120
Ali Osman Öncel
Var mı? Konuşmayan söz almak isteyen evet.
0:27:12.280 --> 0:27:24.390
Ali Osman Öncel
Evet, devam edelim o zaman. Şimdi bir kitap tavsiye etmek istiyorum. Bu işte
yer sarsıntısı bilimi diye az önce neden bahsettik yer sarsıntısı ndan
bahsettik.
0:27:25.40 --> 0:27:29.170
Ali Osman Öncel
Bu da yer sarsıntısı bilimi diye bir kitap kitabı yazan Suzan.
0:27:30.70 --> 0:27:35.710
Ali Osman Öncel
Bu önemli bir sis smog bu kitabın ön sözünü yazan tanıt.
0:27:36.530 --> 0:27:55.870
Ali Osman Öncel
Sarkıt gerçekten benim doktora tezimin isim babası. Tarkan'ın Fırat talk diye
kitapları var, beni doktora konulara dayanıyor. Tabii bu kitabı almak
isteyenler alabilir. Internete erişimi sağlayanlar erişebilir ise alabilirler.
0:27:56.570 --> 0:28:15.830
Ali Osman Öncel
Bence temel bir kitap. Hani bu ders kapsamında nedir yersiz sarsıntısı bilimi
bununla ilgili böyle bir kitap önerebilirim. Tabii ki bunun PD kopyasını
alanlar ya da bulanlar varsa bizle de paylaşabilir. Evet, çok iyi bir kitaba
benziyor.
0:28:17.10 --> 0:28:27.830
Ali Osman Öncel
Evet, şimdi baktığımız zaman demek ki deprem tehlikesinden bahsettik. Buradaki
tehlikeden kastınız depremin kendisi değil depremin neden olacağı yer
sarsıntısı.
0:28:28.470 --> 0:28:45.350
Ali Osman Öncel
Ve bu yer sarsıntısı analizi için nelerden faydalanıyor işte faydalardan bu
faydalanıyoruz. Görüldüğü üzere meydana gelen depremlerden faydalanıyoruz.
Bakın burada nelerden faydalandığımız işte depremin.
0:28:45.710 --> 0:29:3.890
Ali Osman Öncel
Olduğu yer ile uzaklık arasındaki yer sarsıntısı ilişkisini veren
bağlantılardan faydalanıyoruz ve bu şekilde görüldüğü üzere sarsıntı küçükten
sarsıntı büyüğe doğru değişiyor. Demek ki bu haritayı nasıl okuyacağız?
Sarsıntı büyük alanlar.
0:29:4.740 --> 0:29:26.400
Ali Osman Öncel
Daha hastane varsa mümkün mertebe seçeneğiniz varsa sarsıntı küçük alanlara
doğru seçeneğinizi değiştirebilirsiniz. Tabii ki sarsıntı tehlike demek.
Görüldüğü üzere sarsıntı büyük alanda neler meydana geldiğini görebiliyoruz.
Tabii ki bu yerin.
0:29:26.610 --> 0:29:56.240
Ali Osman Öncel
Maksimum büyütme gücünü gösteriyor. Ivme cinsinden bildiğimiz gibi ivme ve
kütleyi çarptığınız zaman ne meydana geliyor, kuvveti hesaplıyoruz. Newton'un
yasasından tabii ki kütle de nedir? Kütle de depremi kuvvetini ne yapıyor?
Yükseltiyor. Demek ki ivme değeri yüksek olan yerler maksimum olan yerlere
sizler bir de kütleyi maksimum yapacak yapılaşmayı.
0:29:56.630 --> 0:30:15.10
Ali Osman Öncel
Hıı serbest bırakırsanız o zaman maksimum çarpı maksimum yok oluyor ve depremi
kuvveti daha da büyüyor. Öyle değil mi? Neticede bildiğiniz fizikteki işte
kanun kuvvete eşittir. Kütle çarpı ivme bu neyi veriyor? Bize iman veriyor
demek ki eski.
0:30:16.540 --> 0:30:47.260
Ali Osman Öncel
Geleneksel Osmanlı evlerine baktığımız zaman genellikle özellikle geçen hafta
bakırköy'e gittim. Meşhur Bakırköy evleri varmış, 12 tane kalmış işte ahşap 2
katlı, 3 katlı. Tabii ki kütleyi bizler hafifletebilirsiniz. Yani 3 kat beton
yaptığımızda 3 kat ahşap yaptığımızda kütle yarı yarıya fark ediyor. Bu yarı
yarıya fark etmesinin ne oluyor? Depremi kuvvetini yarı yarıya azaltmış
oluyoruz demek ki.
0:30:47.740 --> 0:31:18.390
Ali Osman Öncel
Depremin kuvvetini değiştirmek depreme bağlı kuvveti küçültmek ya da büyütmek
nedir? Bizim elimizde olağan bir şeydir. O nedenle de çok yüksek binalar
yükselmeleri ile oransal olarak depremin kuvvetinde ne yapıyorlar? Aslında
gelecek depremin kuvvetinde ağırlık da oransal olarak büyütmüş oluyorlar. Şimdi
demek ki bu nasıl hesaplanıyor diye baktığımızda tehlike haritası nasıl
hesaplanıyor?
0:31:18.720 --> 0:31:33.110
Ali Osman Öncel
Tarihsel deprem verileri kullanılıyor. Tarihsel deprem verileri varsa tabii ki
mesela kuzey amerika'da tarihsel deprem verilir. Fazla yok. Çünkü amerika'nın
tarihi pek.
0:31:34.910 --> 0:31:58.280
Ali Osman Öncel
Geçmişe gitmiyor. O nedenle de türkiye'den farklı olarak onlarda tarihsel
deprem verisi yok. Kuzey amerika'da, kanada'da deprem servisinde çalışan biri
olarak benim danışman hocam john adams derdi ki her bir deprem bizim için
sürpriz. Çünkü o deprem öncesiyle ilgili tarihsel bir veri yok o nedenle de.
0:31:58.990 --> 0:32:28.440
Ali Osman Öncel
Bizden farklı olarak tarihsel veri kuzey amerika'da maalesef yok ama avrupa'da
var. Avrupa'da tabii ki tarih var, medeniyet var. Tüm fikirler ve düşünceler,
Avrupa merkezli Ortadoğu merkezli olarak geliştiği için buranın diğer
ülkelerden farkı demek ki tarihte meydana gelen depremlerin kayıtları elimizde
var. Demek ki diğer ikinci veri nedir? Ikinci veride jeolojik bilgi.
0:32:28.640 --> 0:32:36.970
Ali Osman Öncel
Jeoloji verisi tektonik verisi, tektonik dediğimiz levhalar hangi hızla gidiyor
işte ne bileyim deprem üretecek kırıklar nerede?
0:32:37.960 --> 0:32:53.380
Ali Osman Öncel
Bunlarla ilgili bilgiler de var fakat bunların da bilinmesi çok eskiye
gitmiyor. Mesela kuzey Anadolu faiz onu 3.000.000 yıldır tabii ki çalışıyor.
Fakat bizim öyle büyük bir kırık sisteminden haberdar olmamız.
0:32:54.120 --> 0:33:26.650
Ali Osman Öncel
Işte 1.939 yılından sonra ancak fark edebiliyoruz. Yani var olan bir büyük
kırık sistemini ancak 1.939 yılından sonra fark edebiliyoruz. Türkiye'de
yayınlanan ilk deprem tehlike haritası 1.945 yılında yayınlanmış. O deprem
tehlike haritasında son depremleri meydana gelmiş olduğu Doğu Anadolu faiz onu
yok. Doğu Anadolu faiz onunda işte bizler. Ancak son 50 yılda 70 yılda ne
yapabiliyoruz?
0:33:26.750 --> 0:33:31.50
Ali Osman Öncel
Hıı fark edebiliyoruz ama baktığınız zaman oradaki sistemler.
0:33:31.670 --> 0:33:40.780
Ali Osman Öncel
Hıı 3.000.000 yıldır aktif olarak çalışıyorlar. Deprem üretiyorlar ve bu
nedenle de ye.
0:33:40.880 --> 0:34:5.790
Ali Osman Öncel
Pelin fiziğiyle ilgili deprem üretecek kırık sistemlerle ilgili bilgilerimiz
pek eskiye gitmiyor. Tabii uygun olarak depremin büyüklüğü ve uzaklık arasında
da yer sarsıntı modelleri işte kaliforniya'da dünyada meydana gelen
depremlerden geliştiriliyor. Tabii ki bölge özel bağlantıları.
0:34:5.890 --> 0:34:12.870
Ali Osman Öncel
Kullanılması daha da önemli olabilir ama bunlar olmadığı durumda da işte dünya
da gel.
0:34:12.970 --> 0:34:24.30
Ali Osman Öncel
Işlenmiş standart modeller kullanılıyor. Demek ki 3 aşamalı olarak demek ki
tarihsel veri, jeolojik, veri ve uzaklık ve.
0:34:24.130 --> 0:34:42.300
Ali Osman Öncel
Ivme arasındaki büyüklüğü veren bantları kullanarak bizler ne yapabiliyoruz?
Yer sarsıntısını un değişim gücünü maksimum olarak hesaplayabiliriz. Bu da çok
önemli. Çünkü niye önemli zeminin?
0:34:42.400 --> 0:34:54.10
Ali Osman Öncel
Nasıl davranacağını bir depremden önce bilebiliyoruz ve buna göre de depremin
tehlike boyutunu. Özellikle yaşamış olduğumuz alanlarda şehirlerde
görebiliyoruz.
0:34:54.830 --> 0:34:58.880
Ali Osman Öncel
Şimdi bir sonraki haritaya gittiğimiz zaman bu harita çok daha önemli.
0:35:0.920 --> 0:35:13.650
Ali Osman Öncel
Tehlike haritası 2.013 yılında biten bir çalışmanın ürünü, bu da 2.020 yılında
biten bir çalışma. Özellikle televizyonlarda bunu götürdüğüm zaman ilk defa
duyduk dediler. Böyle bir çalışmadan.
0:35:14.390 --> 0:35:44.20
Ali Osman Öncel
Gerçekten pek de bilinmiyor. Bilgi güçtür derler. Bilmediğimiz zaman tabii ki
çok önemli bilgileri de gözümüzden kaçırıyoruz. Bakın 2.020 yılında bir tane
bir çalışmada buradaki riskten kasıt kayıp demek yani işte kayıp dedi. Risk ne
demektir? Şeyi kılacak, binası, sayısı yaralanacak insan sayısı ölecek insan
sayısı ekonomik zarar hepsini neyi veriyor? Bize riske veriyor bakın 2.020
yılında.
0:35:44.340 --> 0:36:14.950
Ali Osman Öncel
Peki risk haritasında son depremle açığa çıkan risk durumu hemen hemen birebir
örtüşüyor. Bakın burada hemen hemen birebir örtüşüyor. Baktığımız zaman aslında
kuzey Anadolu fay zonu boyunca bir önceki haritada her yer sarsıntı gücü
anlamında eşit gözüküyordu. Fakat risk haritasına baktığımız zaman kayıp
anlamında her yer eşit değil. Bakın burada demek kutsal Anadolu faiz oranında.
0:36:15.110 --> 0:36:45.290
Ali Osman Öncel
Bu merkezde bir kayıp riskimiz var. Marmara'da kayıp riski yüksek işte batı
anadolu'da kayıp riski daha yüksek. Şevvalin un van'dan itibaren daha doğuya
gittiğimiz zaman kayıp riskimiz daha yüksek olduğunu görüyoruz. Tabii kayıplar
anlamında baktığımız avrupa'da neredeyiz diye baktığımızda aslında avrupa'da en
büyük kayıp riskine sahip ülke olduğumuzu görüyoruz. Bu da.
0:36:45.560 --> 0:36:56.540
Ali Osman Öncel
Ne kadar büyük bir risk altında yaşadığımızı gösteriyor. Tabii bu risk neye
göre hesaplanıyor işte zeminin direncine göre yapının yaşına göre yapının
kalitesine göre.
0:36:57.550 --> 0:37:23.750
Ali Osman Öncel
Bu ya da nüfusun yoğunlaşmasına göre bu risk hesaplaması yapılıyor.
Baktığımızda diğer ülkelerde bu kadar büyük riske sahip olan bu coğrafyada
Avrupa coğrafyasında türkiye'de bu coğrafyanın içine almışlar. Bizden daha
büyük risk altında olan ülke yok. Italya'ya nispeten bize biraz yakın fakat
görüldüğü üzere risk durumu.
0:37:24.920 --> 0:37:35.900
Ali Osman Öncel
Belli yerlerde ne olmuş yoğunlaşmış durumda ve bu şekilde de risk durumu azaltılmış.
Tabii italya'da şöyle bir durum var, italya'da biliyorsunuz.
0:37:36.680 --> 0:37:43.530
Ali Osman Öncel
Hıı sakin şehirler modeli dünyada italya'da çok yaygın sakin şehirler.
0:37:44.370 --> 0:38:18.320
Ali Osman Öncel
Dan kastımız nüfusu 50 bini aşmayan şehirleşme modeli italya'da yaygın olarak
uygulanıyor. 70 kadar şehir bu model üzerine sakin ve dağınık şekilde italya'da
yerleşik durumda olduğunu söylememiz lazım. Özellikle italya'dan çıkan bir akım
bu 1.999 yılından sonra italya'dan çıkan bir rakam. Tabii türkiye'de de sakin
şehirler işte 21 kadar sakin şehrimiz var. Yani nüfusu 50 binin üstüne
çıkmayan.
0:38:18.830 --> 0:38:49.860
Ali Osman Öncel
Yerler var demek ki aslında nüfusta bir sakinleşme, işte yapılaşmada bir
hafifleme meydana getirdiğimiz zaman aslında depremin riskini ne yapabiliriz?
Azaltabiliriz. Bu kırmızı renkler bakın bu kırmızı renkler, renkler neyi
gösteriyor? Kayıp riskinin yüksek olduğu yerleri gösteriyor. Amacımız ne
olmalı, risk azaltmaya çalışmalı. Amacımız bu yöne doğru renklerin değişmesini
sağlayacak şekilde buralarda.
0:38:49.980 --> 0:38:58.290
Ali Osman Öncel
Önlem almamız gerekiyor fakat bu kısımda önlem almakta biraz geç kaldık. 2.020
verilerine göre kayıp verilerine göre.
0:38:59.40 --> 0:39:20.960
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu bölgedeki öngörü son depremde ortaya çıktı diyebiliriz. Tabii
ikinci öngörü işte bakın kuzey Anadolu faiz oranı ortasında tam merkezde
bekleniyor. Marmara'da zaten bekleniyor, herkes onu konuşuyor. Mesela dün
itibariyle hepimiz.
0:39:21.720 --> 0:39:33.670
Ali Osman Öncel
Z birer tane düdük aldık. Yani düşünebiliyor musun? Artık düdükler kendimizi
kurtarmamız için o kadar ümitsiz bir durumda insanlar düdük satışında patlama
görülmüş.
0:39:34.700 --> 0:39:50.200
Ali Osman Öncel
Artık acaba düdükle kurtulabilir miyiz? Arayışı başlamış o kadar oturmuş olduğu
evlerden insanlar ümitsiz ki ümidini düdüğe bağlar hale geldiğini
görebiliyoruz.
0:39:51.40 --> 0:40:20.140
Ali Osman Öncel
Evet, risk haritası çok önemli. Baktığımızda avrupa'da riskte bir numarayız.
Tabii bu tür haritalar niye yapılıyor? Bu tür haritalar özellikle yatırım
şirketleri yaptırıyor. Bu tür çalışmaların en büyük sponsorları, yatırım
şirketleri, yatırım şirketleri bakıyor. Nerede risk düşük, oralara doğru ne
yapıyor gitmeye çalışıyor. Riskin düşük olduğu alanlarda belki ev alacak. Hani
türkiye'den vatandaş?
0:40:20.240 --> 0:40:53.770
Ali Osman Öncel
Türk alma kolaylaştı ama yabancılar için bu harita ya baktığınız zaman bir
yabancıyı tamam türkiye'den alacağım ama ne der, buradan almam der, buradan
almam der öyle değil mi? Buradan alman der, çünkü nereden alırım der işte
görüyorsunuz. Riskini düşük olduğu yerlerden alarak hem finansal riskleri
azaltır hem de fiziksel riskleri ne yapabilir? Azaltır. Genellikle bu tür
verileri sigorta şirketleri kullanıyor uluslararası sigorta şirketleri.
0:40:54.280 --> 0:41:1.960
Ali Osman Öncel
Mesela kırmızının yüksek olduğu alanda iseniz uluslararası bir sigorta şirketi
bu mavi alanlardaki.
0:41:2.60 --> 0:41:32.370
Ali Osman Öncel
Binalar uygulamış olduğu primleri uygulamıyorlar. Burada çok daha yüksek.
Burada çok daha düşük primle emeği görüldüğü üzere bu risk rengi yukarı doğru
gittikçe sigorta primleri yukarı doğru gidiyor. Aşağı doğru gittikçe sigorta
primi aşağıya doğru gidiyor. Tabii ülkemizde bu tür bir sigortalama sistemi var
mı bilemiyorum. Hani 12 ay önce bir sigorta yaptırdım, binası sigortası
yaptırdım dedim evimi.
0:41:32.500 --> 0:42:1.160
Ali Osman Öncel
Incelemek istiyor musunuz? Önemli değil dediler. Adrese bağlı beyana bağlı
sigorta yapıyoruz dediler ama tek mi özel ayrıntı şunu dediler, adresiniz
yanlış olursa depreme bağlı ya da afete bağlı bir hasar meydana geldiğinde
sigorta primini geri alamazsınız dediler. Yani beyan o kadar doğru olmalı
şeklinde uyarıda bulundular.
0:42:1.990 --> 0:42:10.420
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu sigortalama değil. Sigorta lamadan kastınız demek ki sigorta
şirketi gelecek inceleme yapacak binanın dayanımını.
0:42:11.300 --> 0:42:41.230
Ali Osman Öncel
ııı ölçecek zeminin dayanımını ölçecek binanın yaşı, binanın yapım ya da yerin
direnç durumuna bakarak orada bir risk durumu ya da bir risk puanı hesaplaması
yapacak. O risk puanıyla da primleri ne yapacak? Saptayacak. Normal olarak bu
mesai istanbul'da 90.000 yıkılacak bina şimdi istanbul'da 1.000.000 bina var,
işte 90 bini yıkılacak. Şimdi 90.000 yıkılacak bina.
0:42:41.700 --> 0:42:52.300
Ali Osman Öncel
Ne sigorta risk primi ile yıkılmayacak binanın sigorta risk primini eşit
aldığınız zaman zaten aslında bu yapılan sigortacılık.
0:42:53.80 --> 0:43:25.210
Ali Osman Öncel
Anladığımız anlamda uluslararası anlamda bir sigortacılık olmadığını
söyleyebiliriz ve bunun da bir farkındalık sağlamadığını da çok rahatlıkla
görüyoruz. Henüz birkaç ay önce sigorta evine sigorta yaptırmış bir olarak bunu
söyleyebilirim. Tabii evini şöyle sigorta yaptırabiliyorsun, türkiye'de sigorta
yaptırmak zorunlu değil. Ancak ev alıyorsanız sigorta yaptırıyorsunuz ya da
telefon ya da su parası doğalgaz parası ya da elektrik.
0:43:26.130 --> 0:43:46.260
Ali Osman Öncel
Su doğalgazı bir başkasının üzerine devretmek istediğinizde zorunlu deprem
sigortası var. Yani deprem riski avrupa'da diğer ülkelere göre en yüksek olan
ülkemizde sigorta yaptırmak zorunda değil. Ancak alırsanız alırken ya da
elektrik.
0:43:46.360 --> 0:44:0.510
Ali Osman Öncel
Bu doğalgazı devlet derken yaptırma durumu olabiliyor. Bu da çok garip olarak
önümüzde duran bir durum. Evet, bununla ilgili bir yorum alayım. Tek tek
bakalım arkadaşlarımız ne düşünüyor? Buyur Melisa sen ne düşünüyorsun?
0:44:5.990 --> 0:44:7.770
Melisa Dede
Hocam yani.
0:44:9.10 --> 0:44:12.40
Melisa Dede
Istanbul gerçekten çok sıkıntılı bu konuda hani?
0:44:13.60 --> 0:44:18.450
Melisa Dede
Yapılacağını ben de bilmiyorum. Çok bir fikrim oluşmadı açıkçası. Hani biraz
kafam karıştı bu konuda.
0:44:19.160 --> 0:44:22.510
Ali Osman Öncel
Evet artışlarının kafası karışık. Bu da önemli bir veri.
0:44:23.420 --> 0:44:27.720
Ali Osman Öncel
Evet nisa aile devam edelim. Buyurun nisa senin herhalde.
0:44:28.500 --> 0:44:30.870
Ali Osman Öncel
Kafan berk'i karışık olmayabilir.
0:44:31.790 --> 0:44:32.330
Ali Osman Öncel
Melisanın.
0:44:31.760 --> 0:44:33.690
Nisa Polat
Canım bende çok bilemedim açıkçası.
0:44:35.90 --> 0:44:37.350
Ali Osman Öncel
Neyi bilemedin onu bir anlasak.
0:44:36.930 --> 0:44:38.670
Nisa Polat
Yani sigorta.
0:44:38.770 --> 0:44:41.790
Nisa Polat
Ama konusunda neler yapılabilir bilemedim.
0:44:42.350 --> 0:44:52.30
Ali Osman Öncel
Evet, öğrencilerimiz bu konuda gerçekten kafaları karışık ve bilmiyorlar. Evet
asım dan bir fikir alalım buyur asım.
0:44:54.580 --> 0:45:14.660
Asım Eren Güvem
Hocam açıkçası istanbul gibi büyük bir yerde herhangi bir sigorta şirketinin
hani insanların deprem sonrasındaki maddi zararlarını çok kompanse
edebileceklerini düşünmüyorum. Ama belki evlerini kentsel dönüşüme vermek için
bir bütçe lendirme yapabilirler. Yani belki o anlamda faydalı olabilir diye
düşünüyorum.
0:45:15.600 --> 0:45:23.820
Ali Osman Öncel
Evet asıldan Refik tir aldık. Evet bayağı fikir topluyoruz. Yani buyur abi
senden bi fikir alayım bakalım sen ne düşünüyorsun?
0:45:24.470 --> 0:45:27.490
Ali Osman Öncel
Farklı olarak evet farklı düşünceler arıyoruz.
0:45:29.710 --> 0:45:32.850
Ali Osman Öncel
Hı hı.
0:45:28.770 --> 0:45:43.130
Ali Demir
Hem de asım arkadaşımızın abi benzer bir işte düşünce, belediyeler ya da yerel
yönetimler işte toki gibi kentsel dönüşüm projeleri yaparak yatay mimari daha
çok olacak şekilde.
0:45:43.900 --> 0:45:45.710
Ali Demir
Hani ve.
0:45:47.50 --> 0:45:49.580
Ali Osman Öncel
Hı hı.
0:45:47.330 --> 0:45:49.810
Ali Demir
Jeoloji, jeolog ve sismoloji lardan.
0:45:50.430 --> 0:46:0.120
Ali Demir
Işte bize nero, biz hangi araziye yapmalıyız, hangi bölgeyi yapmamalıyız? Gibi
bina bina ulaştırma çalışmalarının hangi.
0:46:0.840 --> 0:46:3.650
Ali Demir
Yerler yapılması daha uygun olur gibisinden o şekilde bir.
0:46:4.270 --> 0:46:6.440
Ali Demir
Çalışmalar olması yani.
0:46:6.670 --> 0:46:14.710
Ali Osman Öncel
Evet yani risk kalitesine bakınca diyorsun ki risk ki değiştirecek çalışmalar
önemli buyur irem senden bir görüş alalım.
0:46:18.730 --> 0:46:33.510
Ali Osman Öncel
Evet irem'e ulaşamıyoruz herhalde evet diğer slayta geçelim artışlar şimdi
tabii risk nasıl azalıyor? Bir defa tehlike tehlike neydi? Sarsılma gücü yani
maksimum yenilmesi, sarsılma gücü neydi tehlike olarak.
0:46:34.150 --> 0:46:50.560
Ali Osman Öncel
Birinci sırada dikkate alınıyor, ikinci neden risk artıran demek ki oturmuş
olduğunuz binanın zeminin direnç gücü ne kadar sağlam, dayanıklı, ne kadar
zayıf ya da dayanıksız üçüncü olarak da.
0:46:53.810 --> 0:46:54.160
Ali Osman Öncel
Hıı.
0:46:56.390 --> 0:47:8.610
Ali Osman Öncel
Bina içinde yaşayan insanlar bina yoğunluğu ne kadar binalar yoğunlaşmış yani
etkilenme riski altında olan binaların sayısı.
0:47:10.70 --> 0:47:26.860
Ali Osman Öncel
Ve bu binalarda yaşayan insan sayısı demek. Bina ve insan sayısı ne yapıyor?
Demek ki risk hesaplamalarında önemli bir faktör olarak etkileniyor ve üçüncü
olarak da tamam bina yoğun insan yoğun ama bu binalardan ne kadarı?
0:47:27.460 --> 0:47:28.660
Ali Osman Öncel
Hasar görecek.
0:47:29.590 --> 0:47:38.830
Ali Osman Öncel
Işte istanbul'da 60.000 diyen vardı. 90.000 diyen var. 14.000 diyen var devamlı
değişiyor.
0:47:39.820 --> 0:47:47.820
Ali Osman Öncel
Yani son 90.000 yıkılma riski olan bina olduğundan bahsediyor. Demek ki
görüldüğü üzere depremin.
0:47:48.490 --> 0:47:55.850
Ali Osman Öncel
Gücü zeminin dayanımı, binanın ve insanların sayısı ve hasar görecek.
0:47:56.650 --> 0:48:23.650
Ali Osman Öncel
Bu kadar bina içerisinde hasar görme riski kılma riski, göçme riski olan
binaların ne kadar olduğu neyi belirliyor? Riski belirli demek ki risk nedir?
Dediğimiz zaman işte hastanelerde deprem risk ediyoruz. Demek ki bir hastane
yapısındaki deprem tehlikesini belirleyen parametre nedir? Dediğimiz zaman ders
kapsamında demek hastanenin bir depremde oturmuş olduğu zeminin sarsılma gücü
imi olarak.
0:48:24.500 --> 0:48:43.450
Ali Osman Öncel
Ikincisi o hastane oturmuş olduğu zeminin sağlamlık durumu. Üçüncüsü, hastanede
çalışan insanların sayısı hastaların sayısı, dördüncü olarak da o hastanenin
hasar görme riski ya da potansiyeli olarak ne yapmanız lazım? Değerlendirmeniz
gerekiyor.
0:48:44.980 --> 0:48:51.140
Ali Osman Öncel
Evet, şimdi sorulara geldik. Ali'nin mi sorusu var? Buyur ali sorunun kısaca
bir özetler misin?
0:48:53.900 --> 0:48:59.130
Ali Demir
Hocam geçen izlediğimiz videodaki şey mi sorduğum sorular?
0:48:59.880 --> 0:49:4.230
Ali Osman Öncel
Evet, oradan aldığım senin youtube altına yazdığın soruları buraya yazdın.
Evet.
0:49:4.940 --> 0:49:6.290
Ali Osman Öncel
Kısaca bir özet eklersin.
0:49:26.680 --> 0:49:27.450
Ali Osman Öncel
Evet.
0:49:5.570 --> 0:49:28.750
Ali Demir
Hocam işte şöyle söyleyeyim, enerji bir de süre grafiği vardı. O birinci
kırılmadan sonra ikinci kırılma anı olduğu daha düşük bir kırılma oluyordu. O 2
kırılmanın arasındaki enerji hala yüksekken ikinci kırılma niye gerçekleşmedi?
Gibi bir soru vardı. Benim daha düşük bir enerjide gerçekleşiyordu.
0:49:29.90 --> 0:49:59.480
Ali Osman Öncel
Evet sorunu anlamaya çalıştım. Bayağı da beni meşgul etti. Kaç tane kırılma
şimdi tabii hayat eden bir deprem meydana geliyor. Haiti tabii nerede diye bir
soru var. Haiti nerede olduğunu bilmeyenler olabilir, normaldir. Evet. Haiti'ye
baktığımız zaman bakın burası neresi oluyor, burası Güney Amerika, burası Kuzey
Amerika ikisinin ortasında bir yer, haiti işte burada karı kare biyen denizi
var işte Meksika.
0:49:59.600 --> 0:50:12.290
Ali Osman Öncel
Körfez var Meksika burada Meksika biliyorsunuz dünyada erken uyarı sistemi olan
Hande ülkelerden biri. Meksiko city depremi biliyorsunuz 1.985 de olmuştu.
0:50:13.0 --> 0:50:31.990
Ali Osman Öncel
Ve orada önemli ölçüde binalar yıkılmış ve buna bağlı insanlar ölmüştü. Demek
ki haiti de meksika'ya yakın, venezuela'nın hemen hemen biraz yukarısında
meksika'da hemen hemen biraz aşağısında olan bir yer olarak gözüküyor. Depremi
yeri de bakın burası.
0:50:33.400 --> 0:50:56.150
Ali Osman Öncel
Tabii bu depremle ilgili fotoğraflar var biraz bugün bu deprem üzerine
çalıştım. Bu da özellikle önemli olan sarsıntının meydana gelmiş olduğu alanda
sarsıntının eriştiği şiddeti uzaklığı gösteren bir harita. Bakın burası 0 km
dersek burası da.
0:50:56.890 --> 0:51:13.670
Ali Osman Öncel
5.000 kilometreye kadar bu sarsıntı hemen hemen hissedildiğini bu çalışma
gösteriyor. Oldukça büyük bir alanda hissedilmiş olduğunu ne yapabiliyoruz?
Görebiliyoruz. Şimdi baktığımızda senin dediğin herhalde şundan bahsediyoruz
dimi süre olarak.
0:51:17.970 --> 0:51:18.310
Ali Demir
Evet.
0:51:15.740 --> 0:51:27.100
Ali Osman Öncel
Demi süre dediğin ben öyle anladım, başka süre yok zaten. Evet, evet, burada
bir tanesi süre var. Niye bir tane pik yapmış? Çünkü niye bir tane askeri te
var? Bu kırılmış.
0:51:27.750 --> 0:51:33.780
Ali Osman Öncel
Bu nedenle de tek aspirini olduğu için burada bir tane pik var dikkate
alacağımız.
0:51:34.950 --> 0:51:47.100
Ali Osman Öncel
Tabii ki enerji önce bir maksimum yapıyor, sonra aşağıya doğru azalıyor.
Aslında ilk 20 saniyede 20 saniye bir deprem olarak ortaya çıkan bir hareketten
bahsediyoruz.
0:51:47.870 --> 0:51:58.0
Ali Osman Öncel
Tabii ki buna baktığımız zaman bu depremi çözümü bize neyi veriyor? Düşey bir
hareket olduğunu gösteriyor. Demek ki düşey dalma batmaya bağlı bir deprem
olduğunu görüyoruz.
0:51:58.850 --> 0:52:4.620
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu depremin derinliği 12 buçuk kilometre sığ bir deprem olarak
gözüküyor.
0:52:5.740 --> 0:52:36.820
Ali Osman Öncel
Süresi de 16 saniye tabii yirmiye yaklaştırdım ama 16 saniye daha ölçülmüş olan
bir deprem burada d yer değiştirmeyi gösteriyor. Maksimum yer değiştiğinde 5 m
olarak gözlenmiş depremi büyüklüğünde 7 olarak gözlenmiş enerji de. Bu da
moment olarak sismik moment olarak m sıfır newton metre ilerisinden verilmiş.
Evet, evet, haiti ile ilgili olan olay bu. Demek ki tek kırıktan bahsediyoruz
ama kırılma oldukça geniş bir alanda meydana geliyor. Bakın bu.
0:52:37.120 --> 0:52:47.90
Ali Osman Öncel
12 km derinlikteki 40 kilometresini gösteriyor. Nereden baksanız 50
kilometrelik kırılan alanın bir genişliği var.
0:52:47.720 --> 0:52:57.540
Ali Osman Öncel
Erdoğan baksanız 30 kilometrede bir genişlik, 50 kilometrede bir boyu olan bir
kırık, 20 km.
0:52:58.980 --> 0:53:6.520
Ali Osman Öncel
Aşağıda ama burada verilen bilgi 30 12 buçuk kilometrede ne başlıyor? Bakın 12
buçuk kilometre de.
0:53:7.220 --> 0:53:11.480
Ali Osman Öncel
Iç merkezin devrine 12 buçuk kilometre ama depremin.
0:53:12.550 --> 0:53:42.430
Ali Osman Öncel
Kırık geometrinin derinliği daha da fazla olduğunu biz buradan görebiliyoruz.
Evet baktığımızda biraz daha demek ki bu tür bir kırılma son depremde meydana
gelmedi. Son depremde ne 71 küçük kırılma, sonra daha büyük, sonra daha küçük
olarak 3 tane farklı kırık kırılmıştı. Fakat bu geometri bize tek parçanın
kırıldığını gösteriyor. Bu nedenle de türkiye'de 6 şubat'tan sonra.
0:53:42.550 --> 0:53:46.80
Ali Osman Öncel
Meydana gelen özellikle 6 Şubat 7 nokta 8 büyüklüğü.
0:53:46.930 --> 0:53:52.320
Ali Osman Öncel
ııı deki depreme göre oldukça küçük bir deprem büyüklüğü 7 büyüklüğünde.
0:53:52.940 --> 0:54:22.690
Ali Osman Öncel
7 büyüklüğünde bir deprem hayit edersek 8 büyüklüğünde bir depremde işte
maraş'ta meydana gelen depremde dersek tabii ki nereden baksanız burada 900 kat
bir fark var. Enerji olarak 900 kat ne demek? Ancak 900 defa haiti de bir
deprem meydana gelecek ki o depremde açığa çıkan enerjidir. Topladığınız zaman
bir tane Maraş depremi edecek enerji olarak.
0:54:22.940 --> 0:54:31.760
Ali Osman Öncel
O nedenle o kadar büyük bir fark olduğunu buradan söyleyebiliriz. Evet, haiti
de tabii ki bakın burada 67.
0:54:32.790 --> 0:54:34.600
Ali Osman Öncel
Bilim metre bir hareket var.
0:54:35.520 --> 0:54:56.840
Ali Osman Öncel
Bu harekete bağlı olarak depremler bu kuşakta meydana geliyor. Arabistan
levhasının ilerleme hızı bu yönde kuzey yönünde ilerlemesi 15 mm 15 mm 67
milimetreyi karşılaştırdığımız zaman buradaki ilerleme lohan ilerlemesi 4 kat
daha fazla.
0:54:57.440 --> 0:55:29.280
Ali Osman Öncel
4 kat daha fazla olması ne demek? Demek ki buradaki enerji çok daha hızlı
birikiyor ve burada daha sık depremler meydana geliyor ve nitekim de burası da
dünyanın en sık depremleri ve en büyük depremleri meydana gelmiş olduğu bir
bölge olduğunu ne yapabiliriz söyleyebiliriz. Bakın çok hızlı hareket
büyüklükleri var, işte kuzey Anadolu faiz onu şey 24 mm hareket ediyor. Doğu
Anadolu faiz onu 11 mm hareket ediyor.
0:55:29.390 --> 0:55:43.160
Ali Osman Öncel
Baktığımız zaman onlardan katbekat yüksek hızda hareket halinde olan levhaların
meydana getirmiş olduğu daha sık depremlerin olduğu bir bölgeden bahsediyor,
yiyoruz.
0:55:43.930 --> 0:56:13.610
Ali Osman Öncel
Evet, demek ki buradaki depremlerin olmasının nedeni nedir? Nedeni şudur, çünkü
buradaki kıtalar ya da levhalar daha soğuk olduğu için soğumaya bağlı olarak
daha yoğun olduğu için buradaki hareket kabiliyeti biraz daha hızlanmış durumda
ve buna bağlı olarak da depremleri tekrarlanması sitede artmış durumda olduğunu
söyleyebiliriz.
0:56:14.290 --> 0:56:23.630
Ali Osman Öncel
Evet, bu da haiti'ye yukarıdan baktığımızda görüyorsunuz. Tek parçalı bir asp
ferite olduğunu bu şekilde gösteriyor.
0:56:24.380 --> 0:56:54.440
Ali Osman Öncel
Bu da bir sıvılaşma örneği. Hani derler ya bina öldürür diye bakın burada bina
öldürmüyor, zemin öldürüyor değil mi? Binada hiçbir şey yok. Yani derler ya
deprem öldürmez, bina öldürür diye binada bir şey yok. Çünkü zeminde bir sorun
var. Sıkıntı zeminde bina sağlam demek ki buradaki zemin ne yapmış sıvı ulaşmış
tabii ki bizler de ıslaklığa bağlı olarak kayma riskimiz var.
0:56:55.260 --> 0:57:24.370
Ali Osman Öncel
O nedenle de yağmurlu havalarda çok gerçekten zeminin kayma riskinin artmış
olduğu alanlarda bizler de nasıl bir devrilme riski varsa bu türde zeminin
sıvılaşma riski yüksek alanlarda da binaları sizler sağlam da yapsanız, o
binalar bir depremde ayakta duramıyorlar. Buna ne diyoruz? Ingilizcesi ve
türkçesi burada vermiş olduğu gibi aslında buradaki rapor.
0:57:24.470 --> 0:57:27.530
Ali Osman Öncel
Ortalama ilginç binanın enlem ve boylam bilgisini.
0:57:28.260 --> 0:57:29.980
Ali Osman Öncel
Vermiş durumdalar.
0:57:30.730 --> 0:57:32.440
Ali Osman Öncel
Evet bir dakikanızı alayım.
0:57:34.80 --> 0:57:35.250
Ali Osman Öncel
Onla evet.
0:57:36.580 --> 0:57:50.880
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda demek ki bu da bir hastane. Ayt'de yıkılan bir hastane
ilginç olan şey bu hastanenin adı Tuğçe alvastin tanesi. Fakat hastanenin aynı
mahallede başka bir bina var.
0:57:52.130 --> 0:57:56.660
Ali Osman Öncel
Bu bina yıkılmıyor, bu bina yıkılıyor, hastane binası yıkılıyor.
0:57:57.690 --> 0:58:9.640
Ali Osman Öncel
Demek ki bu depreme daha dirençli yapılmış. Buradaki hastanenin özellikle ne
yıkıldığı ile ilgili bilgi işte buradaki betonarme.
0:58:10.490 --> 0:58:41.530
Ali Osman Öncel
Yapısının işte özellikle karkas sistemli olduğu söyleniyor. Buradaki binaların
da daha modern olduğunu bahsedebiliriz. Özellikle tabii ki perde beton diye bir
kavram var işte doksanlı 9 yılından önceki binalar dayanıksız demelerinin
nedeni 97 deprem yönetmeliğinden sonra perde beton onla binaların yapılması
zorunlu hale getirilmiş.
0:58:42.130 --> 0:58:57.760
Ali Osman Öncel
Herhalde buradaki beton kalitesi, yapı kalitesi yeni yönetmeliğe göre yapıldığı
için eski yönetmeliğe göre yapılan hastane dozu yıkılıyor. Kaldı ki ülkemizde
teşke çapa, Cerrahpaşa, son Maraş depreminden sonra.
0:58:58.650 --> 0:59:5.780
Ali Osman Öncel
Kapanma durumu oldu. Cerrah paşa'nın kapandığını duyduk. O nedenle de eski
tekne.
0:59:5.880 --> 0:59:36.170
Ali Osman Öncel
Hocaya göre yapılmış binalarda her zaman yıkılma riski olduğunu biliyoruz.
Tabii bakın yeni yönetmeliğe göre yapılmış bina ile eski yönetmeliğe göre
yapılmış hastane arasındaki farkı görebiliyoruz. Tabii ki ikisi de aynı zeminde
oturduğunu varsaydığımız da buradaki ortaya çıkan hasan'ın ve yıkımın yapıyla
ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. Tabii ki de varsayıyoruz, zeminler ya da
zemindir.
0:59:36.270 --> 0:59:37.110
Ali Osman Öncel
Gençler burada.
0:59:37.730 --> 0:59:51.410
Ali Osman Öncel
Değişmediğini ama yapı kalitesinin çok birbirinden farklı olduğunu burada
görebiliyoruz. Heyet, bu da bugün bulmuş olduğum bir yayın portrenin 2.013
yılında ki bir yayınından aldım.
0:59:52.30 --> 0:59:57.480
Ali Osman Öncel
Bu da başka bir hastane. Bakın eski hastane o kadar eski hastane.
0:59:58.480 --> 1:0:3.690
Ali Osman Öncel
Bu da meski hastanesi sayılabilir, fakat buradaki ha?
1:0:3.790 --> 1:0:6.810
Ali Osman Öncel
Hasar biraz daha hafif bu da kan.
1:0:6.910 --> 1:0:29.180
Ali Osman Öncel
Kim vardı hasbıhal diye tabii ki yapı farkı olabilir. Buradaki sistemin
özellikle şu makaleye bakarsanız, diğer yıkılan binanın yapımı sisteminden daha
farklı olduğunu söylüyor demek ki.
1:0:29.280 --> 1:0:54.320
Ali Osman Öncel
Aslında yapılar uygun yapıldığı zaman ki bu uygun yapılan bir hastane örneği
aynı depremde yıkılmıyor ama uygun yapılmayan hastane örneği olduğu zaman
yıkılıyor. Demek ki yapı kalitesi de ne yapabiliyor? Depremde önemli bir faktör
olarak özellikle abd'de ortaya çıktığını görmüş olabiliyoruz.
1:0:55.100 --> 1:1:21.610
Ali Osman Öncel
Bu da zaten DMSC den almış olduğum şekil benzer şekilleri zaten çok fazla
gördük. Maraş depreminden sonra ama gördüğümüz üzere bunlar 2.011 yılında
benzer bir durumla karşılaşmışlar. 7 nokta bir büyüklüğünde bir deprem meydana
geldiğinde benzer bir durumla karşılaştıklarını göre biliyoruz.
1:1:22.280 --> 1:1:48.690
Ali Osman Öncel
Evet, bu da Amerikan deprem servisinde tekrar tabii ki bilimsel çalışma şüpheye
dayanıyor. Bir de oradaki veriden bakayım dedim. Bu da neyi gösteriyor? Burası
kırık düzlemi oldukça büyük bir kırık düzlemi var ve bu kırık içerisinde
yüksektir, açti alanlar var. Bu alanlar direnci yüksek olduğu için enerjiyi de
yükseltiyorlar birikim olarak.
1:1:49.330 --> 1:1:52.800
Ali Osman Öncel
Ve enerji burada yükseldiği.
1:1:52.900 --> 1:2:5.640
Ali Osman Öncel
Ben de buranın direncini kıracak noktaya geldiğinde kırılma buradan başlıyor.
Kırılmanın başladığı yeri bizzat iş merkezi olarak ne yapıyoruz? Kayıt etmiş
oluruz ama deprem görüldüğü üzere çok devasa.
1:2:6.270 --> 1:2:37.260
Ali Osman Öncel
Bir alanda meydana geliyor ve bu alanda en az 20 km derinde işte genelde
diyorlar ya Amerikalılar mı depremi yaptı bilmem neler mi yaptı? 20 km derine
kadar dünyada sondaj açılmış bir yer yok. San Andreas fayının inilen derinlik
12 km fazla. O nedenle de yerin altına indikçe yerin dirençli artıyor ve belli
bir noktadan sonra inanmiyorsunuz. O nedenle de gerçekten bu tür senaryolar.
1:2:37.420 --> 1:2:39.890
Ali Osman Öncel
O da çok sık sorularak geliyor.
1:2:40.720 --> 1:2:49.310
Ali Osman Öncel
Evet baktığımızda bu da demek ki bu bölgenin oldukça aktif olduğunu
görebiliyoruz. Bu da verilen depremler.
1:2:49.950 --> 1:3:4.590
Ali Osman Öncel
1.964 yılından 2.010 yılına kadar depremleri görüyoruz. Bunu biraz büyüttüğümüz
zaman buraya bakın. Bu depremin meydana gelmiş alanda fazla bir deprem yok.
Aslında burada fazla bir deprem yok.
1:3:5.960 --> 1:3:30.580
Ali Osman Öncel
Burada bir deprem beklentisi. Belki bu depremden önce oluşmuş olabilir çünkü
diğer yerler oldukça deprem yoğun alanlar olarak ortaya çıkmış durumda ve
burası da kırılarak büyük depremle rahatlamış durumda. Rahata ermiş durumda.
Netice depremler ne yapıyor? Yerin içindeki stresi dışarı atıyor. Yani stres
atalım dersiniz ya böyle bir stres atmaya ihtiyacım var.
1:3:31.480 --> 1:3:33.420
Ali Osman Öncel
Yani de.
1:3:33.520 --> 1:3:49.720
Ali Osman Öncel
Dünyanın belli kitlenmiş merkezleri de kırılarak stresini atıyor. Onların
yaşamsal döngüsü için depremler çok önemli. Evet, kırma mekanizmalarına
baktığımız zaman şu 771 büyüklüğünde bir deprem.
1:3:50.870 --> 1:4:3.830
Ali Osman Öncel
Buradaki çözümlere baktığımızda tabii ki yanal atımlı hareketlerinde önemli
olduğunu göre biliyoruz. Evet, ikinci soru döneceği Cihangir oğlundan.
1:4:7.510 --> 1:4:7.870
Gülce Cihangiroğlu
Seçim.
1:4:4.900 --> 1:4:10.910
Ali Osman Öncel
Buyur gülceğim ne oldu? Slayt buradaydım evet slayt evet buyurun gideceğim.
1:4:11.760 --> 1:4:21.220
Gülce Cihangiroğlu
Kesin dalgalarında p dalgaları s dalgalarından daha önce ölçülebiliyor.
Hızından dolayı aynı durum yüzey dalgalarında da oluyor mu diye sormuştum.
1:4:22.780 --> 1:4:27.500
Ali Osman Öncel
Evet seni de öne çıkartalım. Soru soran arkadaşlarımız öne çıkartalım ki teşvik
olsun.
1:4:32.540 --> 1:4:32.790
Gülce Cihangiroğlu
Hıı.
1:4:28.340 --> 1:4:35.150
Ali Osman Öncel
Evet, en güzel bir soru ya PS dalgaları arasında farka benzer yüzey dalgalarından
bir fark var mı diyorsun?
1:4:36.30 --> 1:4:43.170
Ali Osman Öncel
Muhakkak vardır. Görüldüğü üzere tabii ki cisim dalgaları.
1:4:43.440 --> 1:4:58.660
Ali Osman Öncel
Niye cinsinin algıları deniyor? Çünkü dünyanın her tarafına bu dalgalar ne
yapabiliyor, gidebiliyor ve bu nedenle cisim dalgaları deniyor. Yani cisim
dalgaları denmesinin nedeni o ama yüzey dalgaları belli bir.
1:4:59.730 --> 1:5:6.800
Ali Osman Öncel
Neye kadar yayılma kapasiteleri var? Tabii ki bunların yayılma kapasiteleri
şimdi dalgaları gibi.
1:5:7.440 --> 1:5:33.550
Ali Osman Öncel
Geniş değil ama yıkım kapasiteleri oldukça büyük. Genellikle depremle yıkımı
bunlar meydana getiriyor. Tabii ki bunlar arasında bir zaman farkı var ama bu
zaman farkı önemli olabilir diyorsun ama ilk ikinci dalga da özellikle yıkım
meydana getiriyor. Bakın ikinci dalganın da yatay bileşeni var. Döşeği bileşeni
var ilk dalga.
1:5:34.210 --> 1:5:37.0
Ali Osman Öncel
ııı gördüğümüz gibi.
1:5:37.160 --> 1:6:7.300
Ali Osman Öncel
Yalnızca boyuna yayılan bir dalga ama ikinci dalga hem boyuna hem de enine
yayılan bir dalga olarak yıkımı meydana getirdiği için yıkılma ikinci dalgayla
başladığı için üçüncü ve dördüncü dalga ile devam ettiği için aslında ilk 2
dalga arasındaki hız farkı hesaplanmaya çalışılıyor. Tabii ki farkı var mı?
Sorusu önemli. Ben bir sinyal buldum işte burada mesela love dalgası burada.
1:6:7.910 --> 1:6:23.760
Ali Osman Öncel
ııı ve burada da ne başlıyor? Rayli dalgası başlıyor. Tabii ki burada
baktığımız zaman bu tabii ki her dalga aynı değildir. Mesela burada p ve s
dalgası arasındaki fark buna baktığımız zaman oldukça büyük gözüküyor aslında.
1:6:24.540 --> 1:6:34.140
Ali Osman Öncel
ııı dakika olarak baktığınızda nerden baksak bir dakika desek yani bir 60
saniye var izmit depreminde sinyali.
1:6:34.240 --> 1:6:38.870
Ali Osman Öncel
Her zaten PS arasındaki fark 45 saniye olarak örtülmüştü.
1:6:39.680 --> 1:6:43.510
Ali Osman Öncel
Bu farkı tabii ki önemle.
1:6:44.690 --> 1:6:58.450
Ali Osman Öncel
Hıı ve benzer bir farkla yüzey dalgaları arasında fark var ama görüldüğü üzere
yüzey dalgaları arasındaki fark ilk 2 dalga arasındaki fark kadar büyük
olmadığını buradan görebiliriz.
1:6:59.90 --> 1:7:30.210
Ali Osman Öncel
O nedenle de tabii ki bu farkın küçük olmasına bağlı olarak ve zaten yıkılma
ikinci dalgada başlandı için başladığı için yıkılan binalarda insanlar depremin
yıkım gücünü hissetmeye başladıkları için erken uyarı amaçlı bu dalgalardan
yararlanmıyor. Genellikle p dalgası ilk dalga olduğu için uyarıcı dalgalar
dikkate alınıyor ve erken uyarı sistemi japonya'da.
1:7:30.690 --> 1:8:0.510
Ali Osman Öncel
Işe yarıyor meksika'da işe yarıyor. Çünkü oradaki depremler az önce haiti
depreminden bahsettiğimiz gibi okyanuslarda meydana geliyor ve çok meydana
geliyor. Oradaki levhaların hızı ne dedik işte 60 mm 45 mm depremler çok sık
meydana geldiği için erken uyarı sistemi kurmak zorundalar. Tabii deprem gece
geldiği zaman erken uyarı sistemi insanların uyarılmasına pek bir fayda
sağlamayabilir son deprem.
1:8:0.700 --> 1:8:31.530
Ali Osman Öncel
Gördüğü 17 geçe meydana geldi. 99 büyük depremi de işte üçü 15 geçe meydana
geldi. Yani gece meydana geldiği zaman uyarılma imkanımız da yok. Hani çöküp
kapanma şansımız da fazla yok. Çünkü genel olarak uyanık olmadığımız için ama
normal gündüz meydana gelen depremlerde bu işi yarıyor. Özellikle okyanusta
meydana geldiği zaman bu depremlerin arasındaki fark belki birkaç dakikaya da
çıkabilir. Bununla ilgili bir inceleme yapmadım ama.
1:8:32.140 --> 1:8:40.560
Ali Osman Öncel
Aradaki fark uzayabilir. Evet, bu soruyla ilgili benim sana söyleyeceğim, bu
kadar umarım anlaşılır olmuştur.
1:8:42.440 --> 1:8:47.50
Ali Osman Öncel
Evet, başka diğer arkadaşımız nisa buyur nisa.
1:8:47.310 --> 1:9:6.950
Nisa Polat
Merhaba hocam hocam ben farklı deprem ölçeklerinin geliştirilme sebebini
sormuştum. Bir de bizim büyüklük artışı olduğu zaman 32 kat katlık bir enerji
saçılımı oluyor. Daha fazla enerji saçılımı oluyordu. Bunun tüm ölçeklerde aynı
olup olmadığını sormuştu.
1:9:9.760 --> 1:9:10.300
Nisa Polat
Evet.
1:9:7.670 --> 1:9:11.590
Ali Osman Öncel
Evet cevabını vermiştir. Mühendishane anladım ve cevaptan buyur.
1:9:15.360 --> 1:9:16.990
Ali Osman Öncel
Hı hı.
1:9:12.590 --> 1:9:17.30
Nisa Polat
Farklı ölçeklerin oluşturulma sebebi, yani normalde.
1:9:17.800 --> 1:9:28.730
Nisa Polat
Dalga büyüklüklerine göre ölçeklerin oluşturulduğunu söylediniz. Örneğin NB
dediğimiz ölçek birimi cinsinden algılarına göre oluşturulan ölçek birimi.
1:9:29.330 --> 1:9:30.410
Ali Osman Öncel
Hı.
1:9:29.670 --> 1:9:58.970
Nisa Polat
En MS denilen ß olarak yazılan yüzey dalgalarına göre hesaplanan büyüklüğü
tanımlıyor. Bu da bu şekilde bir ölçek ama bu ölçeklerde ıı satin asyon sorunu
olduğunu yani belli bir anladığım kadarıyla şöyle hocam belli bir noktaya
geldikten sonra daha büyük bir değeri ölçen dediklerini söylediniz ve bunun
için de daha kapsamlı ve daha hani doğru bir ölçek olan moment magnitüd ölçeği
nin geliştirildiğini söylediniz.
1:9:59.770 --> 1:10:8.440
Nisa Polat
Ama bu ölçeğin sadece küresel çapta merkezler tarafından ölçülen bildiğini,
ulusal çaptaki merkezlerin ölmediğini söylediniz.
1:10:9.300 --> 1:10:24.520
Nisa Polat
Eee, o yüzden küçük depremlerde daha çok cisim ve yüzey yüzeye bağlı yüzey
dalgalarına göre ölçülen büyüklükler hesaplanırken, büyük depremlerde biraz
daha küresel bazdaki istasyonlardan alınan veriler kullanılıyormuş.
1:10:25.650 --> 1:10:32.660
Nisa Polat
E 32 kat enerji artışı büyüklüğünde eee şey, bütün ölçeklerde aynı olduğunu
söylediniz hocam.
1:10:33.540 --> 1:10:36.110
Ali Osman Öncel
Okumuyorsun demi bunlar aklından mı söylüyorsun yoksa?
1:10:35.650 --> 1:10:37.140
Nisa Polat
Yok aklımdan söyledim hocam.
1:10:52.770 --> 1:10:53.180
Nisa Polat
Teşekkür.
1:10:37.250 --> 1:11:7.950
Ali Osman Öncel
Hatta brik ederim gerçekten ya ilave edecek bir şey de kalmadı. Daha önce tabii
yazdığımı da unutmuştum. Seni görünce aklıma geldi. Bunların aslında kısa
cevaplarını vermiştim arkadaşlar tabii kusura bakmasın, onlara ne cevap
yazmıştım, ne kadar hazırlıyorlardı, tebrik ederim ya. Bunun dışında ilave edeceğim
bir şey yok. Gerçekten çok güzel açıkladın. Evet 32 katla ilgili olarak da
durum bu değişiyor. 32 katla ilgili olarak büyüklükte bir etkisi yok bu.
1:11:8.70 --> 1:11:38.830
Ali Osman Öncel
Prim olarak hangi birim olursa olsun 32 kat var ilave olarak bu şekilde ilave
olarak şu şekli de ben ekledim, işte büyüttük, burada işte enerji çıkışı da
burada. Özellikle patlayıcı cinsinden kilograma denk olarak da enerji
görüyorsunuz. Bu tasan bir şekilde büyüyor işte. Hiroşima atılan bomba ile
ilişkilendirme var işte son meydana gelen bileyim Maraş.
1:11:38.910 --> 1:12:9.850
Ali Osman Öncel
7 nokta 8 deprem işte 350 €. Şima bombasına derken gelen bir enerjiye denk
geldiğini söylemiştik. Bu hiroşima da baktığımızda işte 6 büyüklüğündeki 6 ile
7 arasında bir noktaya denk geliyor. 6 nokta 2 diyebiliriz. Kolay değil.
Japonya'da bir hiroşima'da, bir de nagazaki'ye ekibi bomba savaşı bitirmişti,
kısmet oldu. Ben hiroşima'ya da gittim her sene orada hiroşima'ya gittiğimde de
roma da bomba atıldı, yıla denk gelmişti.
1:12:10.170 --> 1:12:12.750
Ali Osman Öncel
Orada gençler saygı duruşunda bulunuyordu.
1:12:14.370 --> 1:12:16.840
Ali Osman Öncel
Evet, gerçekten baktığımız.
1:12:16.940 --> 1:12:47.10
Ali Osman Öncel
Bu da son meydana gelen depremlerle belki ilişki kurabilirsin. 78 arasında işte
8 büyüklüğündeki depremi. Genellikle San Francisco depremi de benzetiyorlar.
Türkiye'de 7 nokta 8 büyüklüğündeki depremi hemen hemen baktığımızda
büyüklükleri denk bir deprem bu 1.906 yılında meydana geldi. Biliyorsunuz San
Francisco ile türkiye'deki Anadolu fayları birbirine benziyor. Son depremin
meydana geldiği kısımda özellikle san fransisco depo.
1:12:47.110 --> 1:13:16.510
Ali Osman Öncel
Meydana gelmiş olduğu san Andreas payındaki bir alana birebir benzer olduğu
iddia edildi. Tabii ülkemizde sekizin üzerinde depremler olmuyor ama görüldüğü
üzere 9. Büyüklüğünde ve dokuzun üzerinde de depremden olmuş olduğu yerler var.
Alaska sumatra olarak tabii ki türkiye'de meydana gelen depremin büyüklüğü 8
dersek, demek ki dokuza çıktığımız zaman bu farkı görebilirsin. Tabi bunu
okumakta, ben zorlanıyorum.
1:13:17.120 --> 1:13:47.10
Ali Osman Öncel
Bu dışa sıfırlar var. Atom bombası cinsinden söylemek belki ondan daha iyi
büyük bir enerji açığa çıkıyor. Bazen tartışıyorlar bunu deprem enerjisini
kullanabilir miyiz? Diye. Keşke kullanabilirsek dünyada enerji sorunu da
çözülebilir diye bazen düşünen insanlar da olabiliyor ve enerjiyi kullanabilir
miyiz? Şeklinde evet nisa teşekkür ediyorum. Ben son 12 soru kaldı artışlar o
soruları da sizlerle şey yaptıktan sonra dersimizi bitireceğiz.
1:13:47.340 --> 1:14:17.90
Ali Osman Öncel
E bu dersin kapağını twitter'da paylaşmıştım ve 2 kişi soru yazmış. Bunlardan
bir tanesi işte kayseri'de dün itibariyle bir deprem meydana geldi. Ne diyor bu
gelen? Deprem işte 49 büyüklüğünde ve 4 nokta 4 büyüklüğünde depremler meydana
geldi. Acaba bizler tedirginiz ecemiş fayı erkilet payı hakkında bilgi
verebilir misiniz? Şu anda genel olarak bu bilgi tabii hepinize özel ve genel
olarak nasıl cevap verebilirim?
1:14:17.440 --> 1:14:33.960
Ali Osman Öncel
2.022 yılında bütün illerde valilikler tarafından kurulmuş olan komisyonlarca
il risk azaltma programları hazırlandı. Mesela az önce ben Kayseri il risk
azaltma programı.
1:14:34.650 --> 1:15:5.640
Ali Osman Öncel
PDF dosyasını indirdim ve oradaki senaryo çalışmasını buldum. Demek ki bu
senaryo çalışması bize neyi gösteriyor? Kayseri'de beklenen deprem büyüklüğünü
gösteriyor. Bakın 2 tür senaryo yapmışlar, 6 büyüklüğünde depreme göre ve 6
nokta 8 büyüklüğünde depreme göre tabii ki 6 ile 6 nokta 8 arasında enerji
farkının ne kadar büyük olduğunu az önceki şekilden gördük. Tabi ki 6 nokta
sekizdeki depremin yıkıma neden olma.
1:15:5.980 --> 1:15:14.830
Ali Osman Öncel
Potansiyeli biraz daha yüksek. Demek ki en kötü senaryo 6 nokta 8 en iyi
senaryoda 6 nokta sex.
1:15:14.920 --> 1:15:45.740
Ali Osman Öncel
Kesin 6 nokta sıfır seviyesinde. Tabii ki buradaki değerler neyi gösteriyor?
Şiddeti gösteriyor. Şiddetten 6 nokta 8 olamaz, 7 nokta 2 olamaz, 6 nokta bir olamaz.
Şiddetle ler nedir? Küsüratlı olamıyor. Bir defa onu söyleyeyim. Şiddet
dediğimiz şey tam sayılıyor ve roman rakamlarıyla gösteriliyor. O nedenle de
demek ki büyüklük olarak 6 nokta 8 büyüklüğündeki bir deprem şiddeti görüldüğü
üzere bir ile 12 arasında bu skalaya göre değişiyor.
1:15:45.860 --> 1:15:50.250
Ali Osman Öncel
Baktığınızda depremi meydana gelmiş oldu alana yakın yerlerde.
1:15:51.530 --> 1:16:22.330
Ali Osman Öncel
Şiddetin yüksek olduğu uzak yerlerde de azaldığı kabul ediliyor. Niye kabul
ediliyor? Çünkü buradaki bir kabul var, dikkatinizden kaçmaması gereken bir
kabul. Her yer kaya kabul ediliyor. Yani zemini kaya kabul ettiğimiz zaman o
zaman bu şiddetin dağılımı nedir? Uzaklıkla otomatik olarak azalıyor ama her
yerin kay olmadığını bizler ne yapabiliyoruz ve son depremden sonra birlikte
mek ki bu ve benzeri sorular için vereceğimiz cevap nedir?
1:16:23.170 --> 1:16:25.100
Ali Osman Öncel
Sizin bir.
1:16:25.200 --> 1:16:45.180
Ali Osman Öncel
Yaşamış olduğunuz ile ilgili bir sorununuz varsa ya da soru gelirse el risk
azaltma planlarında a fanı yapmış olduğu bu afat rest senaryosundan beklenen
şiddet dağılımını görmeniz gerekiyor. O zaman soru ne olması gerekiyor? Benim
oturmuş olduğum bina.
1:16:46.550 --> 1:17:16.820
Ali Osman Öncel
Hop temizlik ya da iyimser senaryoya göre 6 büyüklüğündeki bir depremin neden
olacağı şiddete göre şiddete göre ayakta kalır mı? Kalmaz mı bunun incelemesini
ne yapacaklar? Yer ve yapım mühendislerine yaptıracaklar. Tabii ki kötü
senaryoya göre de 6 nokta 8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğinde bunun
neden olacağı şiddet artık sizler neredesiniz? Mesela buradaysanız buradaki
neden olacağı şiddet nedir işte bakın burada altıyla 7.
1:17:16.920 --> 1:17:47.320
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu nedir? Kaya ise zemin kaya ise ama zeminin kaya olmadığı durumda bu
şiddet artıyor. Hani diyoruz ya? Bir bina yıkıldı, bir bina yıkılmadı. Yan yana
2 binanın oturmuş olduğu zemindeki dayanım da değişiyor. Tabii ki bu şiddet
dağılımı iyimser bir dağılım zemini kaya kabul eden ve uzaklık ile değişimi
inceleyen bir dağılım olarak buradan söyleyebiliriz. Biraz daha büyüttüğümüz
zaman.
1:17:47.730 --> 1:18:18.670
Ali Osman Öncel
Demek ki depremin merkezi işte meşhur olarak dün başlayan deprem fırtınasının
olmuş olduğu yer burası. Demek ki 6 sıfır olduğu zaman bu şiddetin
ulaşabileceği alanın bu olduğunu görebiliyoruz. Tabii ki bunda ne kadar
başarılı oluyor? Afad senaryolarda son depremde 7 nokta 5 büyüklüğünde bir
deprem ön görmüşlerdi Maraş için. Fakat deprem 7 nokta 8 büyüklüğünden ayrana
geldi.
1:18:18.940 --> 1:18:49.250
Ali Osman Öncel
Ve son depremde yalnızca bir kırık boyunca deprem emin neden olacağı hasarı ön
görmüşlerdi. Fakat deprem bu kırığın dışında 2 farklı kırığın harekete
geçmesiyle çok daha geniş 10 ili etkileyecek bir geniş alanda etkin oldu. Demek
ki senaryo çalışmaları afad red kısmında son depremle ilgili çalışmadığını da
dikkate alırsak.
1:18:49.360 --> 1:18:51.190
Ali Osman Öncel
Demek ki.
1:18:51.310 --> 1:19:1.650
Ali Osman Öncel
Burada da benzer bir durum olabilir mi olamaz mı? Araştırılması gerekiyor. Yani
son depremden bizim ders çıkartıp bu senaryo çalışmalarını güncellememiz
gerekiyor.
1:19:3.170 --> 1:19:33.60
Ali Osman Öncel
Evet, bu da altın nokta. Sekizle ilgili şiddet çalışması en önemli nokta. Tekrar
yazayım bunu kaya kabul ediliyor. Zemin her yerde kaya kabul ediliyor. Ha
nedenle de uzaklığa bağlı olarak şiddetin azalması. Bakın şiddet yukarıdan
aşağı doğru, buradan aşağıya doğru uzaklık artınca azalıyor. O nedenle bu
senaryo kaya kabulü kaya varsayımını bir senaryo olduğu için.
1:19:33.260 --> 1:19:52.330
Ali Osman Öncel
Aslında her yerin kaya olmadığını da düşünürseniz, bu senaryonun aslında çok
iyimser bir senaryo olduğunu söyleyebiliriz. Evet, diğer bir soru da gene işte
1.942 yılında 5 nokta beşlik bir deprem meydana geldi deniyor. Çorum iskilip
de.
1:19:53.210 --> 1:20:24.550
Ali Osman Öncel
Ve soru şu, özellikle esenç sayfayı bir deprem üretti mi? Diye soru sormuş
bana, evet, ben bu efsane yurt payını buldum. Mesai çay payını buldum. Biraz
sonraki grafiğe gidersek bakın burada üretmiş olduğu bir deprem gözükmüyor.
Demek ki deprem üretecek kırık bilgisi var ama bu kırık üzerinde meydana gelmiş
son deprem bilgisi olmadığı için de buradaki kırık.
1:20:25.590 --> 1:20:41.120
Ali Osman Öncel
En son ne zaman deprem meydana getirdiği bilmediğimiz için yakın zamanda bir
deprem tehlike meydana getirme durumu var mı bilemiyoruz. O nedenle de pek çok
fay da bu durumda olduğu için gerçekten.
1:20:41.320 --> 1:20:48.0
Ali Osman Öncel
Bu tür faylar işte 7 nokta 5 büyüklüğünde elbistan'da meydana gelen.
1:20:48.210 --> 1:21:18.880
Ali Osman Öncel
Fayda ki duruma benziyor. O kırıkta da daha önce tespit edilmiş bir büyük
deprem olmadığı için o senaryo çalışmalarına dahil edilmemişti. Evet biraz daha
büyüttüğümüz zaman baktığımızda buradaki detaylar neydi işte sen çay payı var.
Segment olarak verilmiş fail tipi payını numarası verilmiş. Fazla da bir bilgi
maalesef yok. Ev tartışmaları hepinize teşekkür ediyorum gerçekten.
No comments:
Post a Comment