0:0:0.0 --> 0:0:1.50
Ali Osman Öncel
Kardaşlar.
0:0:2.660 --> 0:0:3.960
Ali Osman Öncel
Yani arkadaşlar.
0:0:6.340 --> 0:0:7.770
Ali Osman Öncel
Değerli arkadaşlar.
0:0:9.940 --> 0:0:12.820
Ali Osman Öncel
Değerli arkadaşlar, değerli arkadaşlar.
0:0:14.170 --> 0:0:15.130
Ali Osman Öncel
Şuraya koşturuyor.
0:0:15.790 --> 0:0:20.800
Ali Osman Öncel
Oğlum dökersin şuraya koy laik yapıyoruz sporum ayağına dokununca bilgisayar
düşer.
0:0:21.730 --> 0:0:29.150
Ali Osman Öncel
Ben koyu üreten birisin ah delirdin mi? Sen neler yapıyorsun? Çok sevindim.
0:0:30.220 --> 0:0:32.530
Ali Osman Öncel
Değerli arkadaşlar, değerli arkadaşlar.
0:2:3.120 --> 0:2:3.370
Ali Osman Öncel
Hı.
0:2:48.270 --> 0:2:49.320
Ali Osman Öncel
Evet ateşler.
0:2:50.960 --> 0:2:54.40
Ali Osman Öncel
Hepiniz öncelikle hoş geldiniz diyorum yani özetten.
0:2:56.80 --> 0:2:57.850
Ali Osman Öncel
Dersimizi birlikte yapıyoruz.
0:3:4.570 --> 0:3:8.420
Ali Osman Öncel
Öf kendimi öne çıkarmak için şey yapıyorum.
0:3:9.740 --> 0:3:12.370
Ali Osman Öncel
Ekliyorum, öne çıkarmış olarak ekliyorum ve.
0:3:17.720 --> 0:3:19.110
Ali Osman Öncel
Evet ben kalabilirim.
0:3:20.950 --> 0:3:24.470
Ali Osman Öncel
Bir artışlar gidebilir sonucu görünümünü izleyebilirim.
0:3:26.160 --> 0:3:28.90
Ali Osman Öncel
Evet, bu şekilde devam ederiz.
0:3:30.490 --> 0:3:31.110
Ali Osman Öncel
Evet.
0:4:3.10 --> 0:4:5.250
Ali Osman Öncel
Evet, bu adamdan niye oluyorsun bakalım ne diyorlar?
0:4:29.910 --> 0:4:29.930
Ali Osman Öncel
D.
0:8:39.410 --> 0:8:46.270
Ali Osman Öncel
Evet arkadaşlar hepiniz hoş geldiniz. Saat 10:08 dersimize başlayabiliriz.
0:8:49.260 --> 0:8:50.10
Ali Osman Öncel
Evet.
0:8:50.710 --> 0:8:55.400
Ali Osman Öncel
Herkes hazır mı? Ses kontrolü yapalım asım Melisa irem merhabalar.
0:8:58.150 --> 0:8:58.870
Melisa Dede
Merhaba hocam.
0:9:0.110 --> 0:9:0.770
Asım Eren Güvem
Merhaba hocam.
0:9:0.370 --> 0:9:5.320
Ali Osman Öncel
Evet, seste bir sorun var. Niye gelmiyor ses benim sesim kısık bakayım.
0:9:6.840 --> 0:9:10.470
Ali Osman Öncel
Et beni mikrofon kısmı gözüküyor. Evet, bir daha test yapalım.
0:9:11.970 --> 0:9:14.450
Ali Osman Öncel
Evet, yani Aktaş tam bir sesi alalım.
0:9:15.910 --> 0:9:16.110
Asım Eren Güvem
Mert.
0:9:16.210 --> 0:9:16.550
Asım Eren Güvem
Hocam.
0:9:15.790 --> 0:9:16.660
Ali Osman Öncel
Mikrofonda.
0:9:16.190 --> 0:9:17.130
Melisa Dede
Merhaba hocam.
0:9:17.390 --> 0:9:20.420
Ali Osman Öncel
Evet teşekkürler arkadaşlar. Hepinize iyi akşamlar.
0:9:22.70 --> 0:9:24.810
Ali Osman Öncel
Evet, o zaman yavaş yavaş başlayabiliriz.
0:9:25.820 --> 0:9:28.820
Ali Osman Öncel
Öncelikle ben bir kalemim açıyım.
0:9:39.460 --> 0:9:42.10
Ali Osman Öncel
Değerli arkadaşlar, hepinize hoş geldiniz diyorum.
0:9:42.910 --> 0:10:13.460
Ali Osman Öncel
Asla hanelerin deprem riskinin azaltılması ve depreme hazırlanması ile ilgili
olarak derslerimize devam ediyoruz. Bu ders kapsamında ters 100 eğitim
yapıyoruz. Ders öncesi arkadaşlarımız önceden hazırlanmış ders veriyorsun
izliyorlar, sonra hazırlıyorlar. Bu sorulara hızlı motivasyon amaçlı cevapları
veriyorum. Görsel destekli olarak bu cevapları paylaşıyorum. Arkadaşlarımız bu
paylaşımlardan sonra.
0:10:14.20 --> 0:10:19.690
Ali Osman Öncel
Araştırmalarını yapıyorlar ve araştırmış olarak derse hazır olarak geliyorlar.
0:10:20.380 --> 0:10:51.120
Ali Osman Öncel
6 Şubat 2023 tarihli büyük mega depremlerden sonra ülkemizde çok sayıda
depremle ilgili programlar olduğu depremle ilgili çalışan hemen hemen neredeyse
tüm akademisyenler televizyonlara çıktı. Bu nedenle de ülkemizin en önemli gerçeği
deprem gerçeği ile ilgili olarak bu derse zaten büyük deprem sonrası.
0:10:51.220 --> 0:11:12.880
Ali Osman Öncel
Bizler bu dersi yaptığımız için artışlarının motivasyonu bilgi açısından
oldukça yüksek. Tabii endişelerimiz de hepimizin oldukça yüksek. Acaba bugün
yarın bizim olduğumuz yerde şehirlerde bir deprem olursa oturmuş olduğumuz
binalar çalışmış olduğumuz hastane.
0:11:12.980 --> 0:11:16.790
Ali Osman Öncel
Hayır ya da okul ama.
0:11:16.890 --> 0:11:30.470
Ali Osman Öncel
Işte eğitim aldığımız üniversiteler ayakta kalabilir mi? Endişesi maalesef
hepimiz de var. Evet, bu kapak şeklindeki yıkılan bina bir hastahane iskenderun
Devlet Hastanesi.
0:11:31.540 --> 0:11:56.650
Ali Osman Öncel
Bu hastane yıkıldıktan sonra Hatay daki iskenderun Devlet Hastanesi yıkadıktan
sonra hasta olarak tedavi olmaya giden hastalar ve sağlık çalışanları olmak
üzere 70 kişi öldüğünü bize gösteriyor. Tabii ki hastanelerin ayakta kalması
önemli. Hastaneler deprem sonrası afet sonrası.
0:11:57.420 --> 0:12:27.970
Ali Osman Öncel
Insanlara yardımcı olabilsinler. Bunların ek yardım ihtiyaçlarını karşılayan
bilsinler diye 92 yılında Erzincan depremi olmuştu. 13 mart 1990 ikide arazi
çalışması için ilk çıktığım bir deprem sonrası arazi çalışmasıydı. Orada da
Devlet Hastanesi erzincanlı yıkılmıştı ve sokakta.
0:12:28.230 --> 0:12:43.760
Ali Osman Öncel
Sahra tepki hastanelerde ilk yardım çalışması yapılıyordu. 92 yılından
neredeyse 7 30 yıl geçmiş. Hala günümüzde hastaneler yıkılıyor. Özellikle bu
hastaneleri genç bu hastane.
0:12:44.550 --> 0:12:49.580
Ali Osman Öncel
Nin web sitesine ben gittim web sitesinde.
0:12:50.550 --> 0:12:58.370
Ali Osman Öncel
Özellik hastaneyle ilgili bilgiler veriliyor ve bu bilgilere baktım. 2.012
yılında hastanenin özellikle.
0:13:0.130 --> 0:13:6.400
Ali Osman Öncel
Eski hastane bloğunun 2.012 yılında deprem.
0:13:6.500 --> 0:13:38.830
Ali Osman Öncel
Risk açısından olumsuz rapor aldığı belgesi hastanenin web sitesinde
yayınlanmış. 2.012 yılında bu hastane depremde yıkılır araştırması sonucu
olumsuz bir rapor alıyor fakat o tarihten günümüze ne demek ki? Bir deprem
olması beklenmiş ve deprem olsun yıksın anlayışı hakim olmuş olmalı ki o da
herhalde beklenen depremde geldi bu kadar insan.
0:13:39.210 --> 0:13:43.0
Ali Osman Öncel
Ölmüş olduğu gerçekten insan üzülüyor.
0:13:43.800 --> 0:14:15.330
Ali Osman Öncel
Gerçek mi diye bir an düşündüm işte. Hastanenin sitesinde deprem raporu var.
Sağlam olmadığı raporu var. Tabii ki sosyal medyada çokça bilgiler yayılıyor ve
bu nedenle ziyaret ettim ve kendim görünce daha da bir endişem arttı. Özellikle
hastanelerde biliyorsunuz çalışanlar tıp doktorları türkiye'nin en iyi eğitim
almış, belki de en iyi yüksek kapasiteli insanlarının çalıştığı ya da yönettiği
bu tür yapılarda.
0:14:41.590 --> 0:14:43.430
Melisa Dede
Değil.
0:14:16.270 --> 0:14:45.760
Ali Osman Öncel
Depreme karşı olumsuz raporu 10 yıl önce alınmasına rağmen hiçbir önlem
alınmaması gerçekten endişemi daha da atladı diyebilirim. Evet, bu girişten
sonra arkadaşlarımız sorularına başlayabiliriz. Evet, melisayla başlayalım.
Buyurun Melisa evet sorusu kapsamında artışlarını sunum yapacaklar. O nedenle
kameralarını açıyorlar ve sorunlarını yapana kadar kamera açık sunum.
0:14:45.980 --> 0:14:50.380
Ali Osman Öncel
Açıklama ve bilgilendirme yapıyorlar buyur Melisa kameranı açabilirsin.
0:14:50.220 --> 0:14:50.980
Melisa Dede
Evet, hocam.
0:14:53.180 --> 0:14:53.540
Melisa Dede
Hıhı.
0:14:51.10 --> 0:15:7.340
Ali Osman Öncel
Sorumlu yapabilirsin, seni biraz büyütelim, daha iyi görsünler, tanısınlar. Tıp
eğitiminde öğrenci sayısı oldukça fazlaymış. Bu nedenle tabi ki bu dersi alan
arkadaşlarımızın birbirini tanıması önemli buyur.
0:15:7.820 --> 0:15:32.650
Melisa Dede
Evet hocam ben şey sormuştum. Derste unesco'nun deprem riski tanımından
bahsetmiştik. Bunda 4 tane ölçüt yer alıyordu. Bunlardan bizim
değiştirebileceğimiz hani üzerinde çalışma yapacağımız faktör hasar görebilir
dikti ve buna göre bir var olan hastaneler nasıl deprem riskini karşı
güçlendirilebilir, hangi çalışmalar yapılabilir? Bunları sormuştum.
0:15:33.720 --> 0:15:36.430
Melisa Dede
Bu kapsamda ilk olarak hastanelerin.
0:15:37.280 --> 0:15:43.980
Melisa Dede
Etkileyebilme potansiyelini araştırmak gerekiyor. Etkileri nasıl etkilenebilir?
Sonra bunu.
0:15:45.580 --> 0:16:16.450
Melisa Dede
Şey, 6 Şubat depreminden sonra oluşturulmuş bir kurul var. Bilirkişi kurulu bu
kurullar gönderilerek hastanelere incelemeler, çalışmalar yapılması gerekiyor.
Bundan sonra yapısal güçlendirmeler, eğer mümkünse bunlar yapılabilir. Onun
haricinde hastanelerde acil afet yönetimi kurulması gerekiyor ve bunlar düzenli
olarak tekrarlanması gerekiyor. Acil afet yönetimi planlanması bunlar da çok
önemli bu şekilde. Yani bunlar yapılması gerekiyor.
0:16:16.560 --> 0:16:17.170
Melisa Dede
Hastanelerde.
0:16:23.230 --> 0:16:24.380
Melisa Dede
Ben teşekkür ederim.
0:16:20.290 --> 0:16:31.140
Ali Osman Öncel
Evet melisa'ya teşekkür ediyoruz. Bakalım melisa'nın anlattıkları dışında ilave
edebileceğimiz bilgiler var mı? Onu birlikte görelim.
0:16:31.740 --> 0:16:40.920
Ali Osman Öncel
Evet, bununla ilgili olarak tabii ki risk kavramından bahsetmiştik. Melisa'nın
sorusunda da herhalde risk kavramı ile ilgili bilgiler var.
0:16:41.950 --> 0:16:51.890
Ali Osman Öncel
Evet öyle sık önemli baktığımızda tabii ki afet riskini tanımını biliyoruz
işte. Tehlike değiştirmediğimiz bir gerçek.
0:16:52.860 --> 0:17:10.770
Ali Osman Öncel
Etkilenebilir lik tabii ki o da bir gerçek ama etkilenecek her hastane binası
yıkılmıyor. Her bina yıkılmıyor ya da depremden her etkileyen insan ölmüyor.
Önemli olan bu etkilenme potansiyeli olan insanlar arasında gerçekten.
0:17:10.870 --> 0:17:17.60
Ali Osman Öncel
Bu deprem meydana geldiğinde hastane yapısı başta olmak üzere yıkılabilir mi,
yıkılamaz mı?
0:17:17.740 --> 0:17:48.720
Ali Osman Öncel
Insanlığı nüfusu ya da insanlar arasında etkilenme potansiyeli olarak gerçekten
riskli yapılarda yaşayanlar reisten kastımız göçme riski olan binalarda
yaşayanlar var mı yok mu? Demek ki halkla ne yapıyoruz? Önce bir etkilenecek
binaları belirliyoruz, sonra etkilenecek binalar arasında gerçekten göçmen
riski olan binaları seçip oradaki binaların dönüşümünü ne yapabiliyoruz? Bir
deprem olmadan önce yaparsak.
0:17:48.850 --> 0:17:58.570
Ali Osman Öncel
Buna afet riski deniyor. Bir deprem olduktan sonra yaparsak buna afet sonrası
müdahale deniyor. Demek ki deprem öncesi.
0:17:59.350 --> 0:18:4.50
Ali Osman Öncel
Deprem sonrası giden bilirkişiler işte niye yıkıldı, insan hatası var mı?
0:18:4.820 --> 0:18:36.730
Ali Osman Öncel
Bunu araştırıyorlar. Tabii ki insan hatası olduğu kesin de hangi insan hatası
var? Yani mühendisi mi var, mimarı mı var, müteahhiti mi var, yöneticinin mi
var? Onu araştırmaya gidiyorlar. Aslında bu yıkıldıktan sonra deprem yıktıktan
sonra yapılan araştırma ölen insanlarımızı geri getirmiyor. Bir kılan
binalarımızı, hastanelerimizi bize geri getirmiyor. Bu çalışma deprem öncesi
yapılabilse hem insanlarımızı kazanacağız, hem yapılarımızı kazanacağız.
0:18:37.20 --> 0:19:7.30
Ali Osman Öncel
Hem ülke olarak da kaybeden olmayacağız. O nedenle bir afet öncesi yapılan
çalışma, risk azaltma çalışması bu dersin adı da zaten risk azaltma. Afet
sonrası yapılan çalışmada afet sonrası müdahale ve kurtarma. Bu nedenle de
bizlerin ne yapması gerekiyor? Aslında afet öncesi çalışmalara hız vermemiz
gerekiyor. Tabii ki afet öncesi az önce bahsettiğim hastane bir incelemeden
geçmiş.
0:19:7.450 --> 0:19:8.670
Ali Osman Öncel
Ama hiçbir.
0:19:9.930 --> 0:19:20.850
Ali Osman Öncel
Birleştirme müdahale yapılmadığı için gerçekten benim insanlarının ya da yetkin
mühendislerin vermiş olduğu raporun gereği yapılmadığı için.
0:19:21.600 --> 0:19:52.740
Ali Osman Öncel
70 kadar insanımızı kaybettik. Bu hastane yönetiminde özellikle Devlet
Hastanesi yönetiminde entelektüel seviyesi yüksek olan insanların yönettiği bu
tür kamu binalarındaki bu ihmal gerçekten endişe veriyor. Normal bir vatandaşa
bir şey diyemiyorsunuz gerçekten ben de şok içersindeyim. Biraz önce baktım
gerçek mi diye insan gerçekten endişe duyuyor.
0:19:53.290 --> 0:20:12.610
Ali Osman Öncel
Böyle olmaması gerekti diye düşünüyorum. Evet teşekkür ediyoruz. Evet, bununla
ilgili olarak birkaç dağa bilgi bunları eklemiştim. Zaten bunlar arkadaşlarımız
okuyarak geldi. Bunları sentezle de kendi özgün cümleleriyle açıklamış oldu.
Evet teşekkür ediyoruz. Melisa'ya ve yağmuru.
0:20:13.290 --> 0:20:14.840
Ali Osman Öncel
Davet ediyoruz buyur yağmur.
0:20:16.400 --> 0:20:17.490
Yağmur Toksoy
Hocam merhabalar.
0:20:18.360 --> 0:20:21.730
Ali Osman Öncel
Evet, yağmur geldi, onu da öne çıkartayım.
0:20:19.480 --> 0:20:53.210
Yağmur Toksoy
Hocam ben şey sormuştum, kendi sorumda suya doygun alanlarda zemin iyileştirme
çalışmalarını nasıl yapıldığını sormuştum. Ikinci sırada zaten onunla
bağlantılı olduğu için sunumda bundan bahsedeceğim. Öncelikle hocam mühendislik
açısından her türlü zemini her türlü yapıyı inşa etmek mümkün. Zaten Osmangazi
köprüsüne de bakıldığı zaman ayakları suyun altına inşa edilmiş ama bu tür
kararlar verilirken kar zarar şeyinin ölçülmesi çok önemli. Çünkü maliyeti
yüksek olabiliyor. Eğer illa suya doygun bir alana bina inşası yapılacaksa.
0:20:53.410 --> 0:21:6.600
Yağmur Toksoy
Öncelikle sondaj çalışmaları yapılıyormuş ve elde edilen veriler sonrasında
projenin belirli bir kısmı ya da tamamı zemin kötüyse şey zemin iyileştirme çalışmalarını
ya da projede yer değişikliğine gidiyormuş.
0:21:7.290 --> 0:21:37.100
Yağmur Toksoy
Burada şu tarz sistemler kullanılıyormuş, kazıklı sistemler varmış, jet grout
sistemi varmış. Hangi sistemin uygulanacağı zeminin yapısına göre değişiyormuş.
Eğer su da şey arazi çok fazla suya dolgun olsa da drenaj sistemleriyle burada
su çıkarıyormuş ve çıkarılan alana da grobeton adı verilen demir içermeyen bir
kaba bir beton döküyorlar. Varmış bu şey temelden gelebilecek su ve asidik
yapıdaki şeyi sıvıyı kesiyormuş. Yani temele şey yapmıyormuş, daha sağlam
oluyormuş.
0:21:37.260 --> 0:22:7.720
Yağmur Toksoy
Eğer zemin de fay hattında, oysa burada deprem takozu neopren ve veya deprem
izolatörü gibi çeşitli teknolojiler kullanılabilir olmuş deprem izolatörü depremin
dalgaların şiddetini azaltıyor ve yatmayı engelliyormuş. Japonya'da zaten
hepimizin bildiği gibi raylı sistemler kullanılıyor. Bir de sonradan beton
üzerine uygulanan kolonlara sarılan yanlış hatırlamıyorsam o karbon fiber
benzeri yapılar kullanılıyormuş. Bunlar da betonun patlamasını.
0:22:7.850 --> 0:22:13.790
Yağmur Toksoy
Ya da patladığı anda da parçalanmasını önlemeye yarıyormuş. Benim şeyimi
sorumun cevabı bu kadar hocam.
0:22:26.830 --> 0:22:29.420
Yağmur Toksoy
Biraz heyecanlandım hocam teşekkür ederim.
0:22:16.720 --> 0:22:29.890
Ali Osman Öncel
Gerçekten yağmur bu ders nasıl bu kadar iyi anlatılır diye merak ediyordum.
Yani teşekkür ederim. Gerçekten çok güzel anlattın, iyi çalışmışım. Tebrikler
iyi bir öğretim üyesi olursun ileride.
0:22:42.780 --> 0:22:43.350
Yağmur Toksoy
Hı hı.
0:22:30.530 --> 0:23:2.20
Ali Osman Öncel
Evet gerçekten dediği gibi ilave edecek bir şey de bulamıyorum, iyi
araştırılmış detaylara girmiş. Tabii ki sorduğu soru biraz ya bu
mühendisliğiyle ilgili ama artışımız tabii kaynaklar ulaştığı için onunla
ilgili de detaylı bilgileri ne yapmış? Araştırılmış ve gelmiş. Evet, tarım
arazisi olmak dışında kullanılabilir mi? Aslında Japonya örneği önemli.
Japonya'da %80 topoğrafya dağlık olduğu için.
0:23:2.230 --> 0:23:32.0
Ali Osman Öncel
Mecburen düzü kalan az nüfus da çok olduğu için coğrafi olarak türkiye'nin
yarısı kadar nüfus olarak türkiye'nin 2 katı kadar mecburlar artık yer seçecek
lüksleri yok işte. Burası suya doygunluk burasında kırık mı geçiyor? Ve bu
nedenle de Japonya depreme karşı korunmada lider. Çünkü zoru başardılar, zoru
başarıyorlar. Evet, biraz daha baktığımız zaman tabii ki.
0:23:32.100 --> 0:23:38.130
Ali Osman Öncel
Suya doygun alanlar ile ilgili soru sormuşum, sayı zayıf zeminden bahsetmişsin.
0:23:38.790 --> 0:24:8.570
Ali Osman Öncel
Evet, güzel bir tespit yapmışın ve burada da iyi çok iyileşme çalışmalarını
nasıl yapılabilir? Evet, bununla ilgili mi bilemiyorum ama jeofizik mühendisi
çalışmaları ile biz suya doygun ya da suya doygun olmayan çalışmaları alanları
bulabiliyoruz. Şimdi suyun bir karakteristik hız büyüklüğü var. E suya doygun
bir arazide. Biz özellikle burada bir kaynak dalgası ürettiğimiz zaman.
0:24:9.10 --> 0:24:17.290
Ali Osman Öncel
Özellikle burası suya doygun isa mesela şurası suya doygun isa ne yapıyoruz?
Suya doygun alanda suyu.
0:24:17.380 --> 0:24:20.630
Ali Osman Öncel
Bunu karakterisin kızı 1.500 m bölü saniye.
0:24:22.10 --> 0:24:52.140
Ali Osman Öncel
Ve genellikle su aramada özellikle bu hız büyüklüğüne biz bakıyoruz ve bu
şekilde suya doygun alanları tespit edebiliyoruz ya da suya doygun değil.
Mesela boşlukta bir alansa obruk varsa yerin altında mağaralar varsa onu da
karakteristik bir hız büyüsü var. O da 500 m bölü sahne şimdi burada tabii ki
yerin üstünde kaynak oluşturduğumuz zaman o kaynak gücüyle enerji gücüyle yerin
altına dalgalar.
0:24:53.40 --> 0:25:22.750
Ali Osman Öncel
Meydana geliyor ve daldılar yayılıyor. Bir deprem sonrası yayıldığı gibi tabii
ki buradaki depremi bizler üretiyoruz. Burada ne yapıyoruz? Yerin üstüne bir
darbe vuruyoruz. Burası kaynak. Bunlar da alıcılar. Şimdi bu kaynak alıcı
arasındaki mesafe tabii ki neyi veriyor? Biz mesafeyi biliyoruz. Bir de bu
istasyonlara bu dalgaların varış zamanını biliyoruz. Normal olarak yol bölü
zamandan yenin içinde.
0:25:32.400 --> 0:25:32.850
Yağmur Toksoy
Hı.
0:25:23.20 --> 0:25:37.50
Ali Osman Öncel
Dalgaların yayılım hızlarını ölçebiliriz. Bu da bize neyi veriyor? Yerin
altındaki yapıların karakteristik özelliğini bize veriyor ve bu şekilde de
bizler ne yapıyoruz? Yerin fiziksel yapısını?
0:25:37.830 --> 0:25:53.80
Ali Osman Öncel
Okuyarak yerin altında göremediğimiz, yani yerin altında görülmeyen bir yapıyı
ne yapıyoruz? Bizler, jeofizik mühendisliği teknolojisini kullanarak görünür
hale getirebiliyoruz ve bu şekilde bakın tomografik olarak.
0:25:53.970 --> 0:25:55.440
Ali Osman Öncel
Ortaya çıkarabiliyoruz.
0:25:57.40 --> 0:26:26.230
Ali Osman Öncel
Şimdi genel olarak yerin altına inildikçe hız artar. Bakın burada hız artıyor.
Şimdi burası hemen hemen aynı tabaka gözüküyor. Ama bakın bu özellikle
tomografik bir çalışma yapıldığı zaman hızın yüksek olduğu yerler dışında hızın
düştüğü yerler de var. Bakın burada hız maviden kırmızıya doğru artıyor ama
kırmızılar içerisinde düşük özellikli yapılar olabilir.
0:26:26.710 --> 0:26:56.850
Ali Osman Öncel
Ve bu hızlı düşüren yapılar ve su olabilir ya da başka yapı olabilir. Tabii ki
bizler hastane ya da başka bir yapı üzerine oturtacağız. Yerin altındaki
fiziksel trenç yapısını bu tür görüntüleme teknolojisiyle ortaya çıkartırsak
gerçekten dayanıklı ve dayanıksız yerleri görebilir ve buna uygun yapıları
tasarladık. Ktan sonra bu yapılar yıkılmaz.
0:26:56.950 --> 0:27:26.900
Ali Osman Öncel
Neye bağlı olarak yıkılmaz yerin dirençsiz iliğine bağlı olarak yıkılmaz. Çünkü
yerin dirençli lik görüntüsünü ya da fiziksel direnç değişimini hem yatay hem
de düşey olarak burada görebildiğimiz için aynı şekilde tıpta öyle değil mi? Ne
yapıyorsunuz işte bir tomografi istiyorsunuz değil mi? Başım ağrıyor diyorum.
Bir beyin tomografisi ya şu omuzum ağrıyor, omuz tomografisi dimi o zaman
gerçek anlamda teşhis koyabiliyorsunuz.
0:27:27.0 --> 0:27:45.960
Ali Osman Öncel
Peki gerçek anlamda 10'a çıkart uygun müdahale edebiliyorsunuz. Demek ki yere
uygun yerin fiziğine uygun müdahale yani projelendirme yapıldığı zaman aslında
hiçbir sorun olmaz. Genellikle ne dönüyor? Yıkılan bütün binalar zeminden ama
zemin araştırması yapılmış mı? Yok zemin araştırması yok.
0:27:46.560 --> 0:27:51.300
Ali Osman Öncel
Gerçekten yapılan bir araştırma yok, hâlâ da öyle.
0:27:51.970 --> 0:28:22.0
Ali Osman Öncel
Işte nasıl oranın zemini diye soruyorsun işte ben başakşehir'de oturuyorum ya
orası işte fena değil, florya'da oturuyorum ya işte biraz kötü zemin değişir.
Nasıl bir ailede kardeşlerin fiziksel yapısı değişiyorsa anne baba olmasına
karşın bir zemin de fiziksel olarak değişiyor. Bu nedenle de bir binanın
yıkılmadı. Sitede yıkılan başka binalar olabiliyor. O nedenle de bu tür fiziğe
aykırı.
0:28:22.110 --> 0:28:29.840
Ali Osman Öncel
Bilime aykırı subjektif yaklaşımlar ve değerlendirmeleri kesinlikle
istemeliyiz.
0:28:30.550 --> 0:28:50.830
Ali Osman Öncel
Ve fiziksel ölçümler yaptırdıktan sonra yerin altındaki fiziksel direnci
gördükten sonra buna karşın biz binamızın depreme karşı güçlendirilmesi mümkünse
güçlendirmek istiyoruz. O da mümkün değilse biz yenilemek istiyoruz diye
bilmeliyiz.
0:28:51.620 --> 0:29:5.690
Ali Osman Öncel
Evet, bu slayt hazırlamıştım tabii. Sıvılaşma olayından bahsettim. Tabii tarım
arazilerine yaptığınız zaman tarım arazilerindeki binalar çok da sağlam
yapabilirsiniz.
0:29:6.550 --> 0:29:15.150
Ali Osman Öncel
Ama mesela bu nedir işte çok lüks bir bina değil mi? Gerçekten çok işçilikli
bir bina.
0:29:15.850 --> 0:29:45.670
Ali Osman Öncel
Ama ne olmuş? Böyle bir depremden sonra aslında binada bir şey yok ama bina ne
olmuş devrilmiş çünkü bir sıvılaşma meydana gelmiş sıvılaşma niye meydana
geliyor? Çünkü bu suya doygun zemin, depremde sallandığı zaman ne oluyor? Su
basıncı ile su ile toprak arasındaki temas bakın buradaki temas durumu burada
ne oluyor, kontak durumu bozuluyor.
0:29:45.860 --> 0:30:15.700
Ali Osman Öncel
Bu nedenle de oradaki direnç düştüğü için direnç düşmesine bağlı olarak da
binalar ya çöküyor ya da batıyor fark etmiyor. Binaların alçak katlı ya da
yüksek katlı olması fark etmiyor. Çünkü zemin sıvı davranıyor. Mesela kumun
üstüne sizler su koyun bir kabın içine kum koyun üstüne su koyun. Tabii ki
normalde kum suyu emiyor değil mi? Bakıyorsunuz dümdüz geliyor ama
sallandığınız zaman.
0:30:16.350 --> 0:30:22.430
Ali Osman Öncel
Üstüne de bir bardak koyuyor. Mesela bina olarak salladığın zaman o bardak ya
da cisim ne yapıyor aşağı doğru.
0:30:23.170 --> 0:30:41.330
Ali Osman Öncel
Kendi kendine çöküyor değil mi? Bunu rahatlıkla gözlemek imkanı var. Demek ki
bizler ne yapmamız lazım? Tarım arazilerinde aslında tarım yapmamız lazım.
Çanakkale'de mesela özellikle benim oturmuş olduğum yeni kordona yakın
kısımlar.
0:30:42.320 --> 0:30:52.430
Ali Osman Öncel
Da yapılan evler var karşımda da yapılan evler var. Genellikle oradaki evler
hep bodrum susuz genel 4 katlıdır. Bodrum su niye bodrum susuz? Çünkü aşağı
inemiyor aşağısı su.
0:30:53.650 --> 0:31:1.260
Ali Osman Öncel
Normalde bodrumlu yapı daha güvenlidir değil mi? Aşağı inemiyor çünkü aşağısı
su mesela karşımda yapılan bir bina vardı.
0:31:1.900 --> 0:31:27.680
Ali Osman Öncel
Yani kazılar su çıkıyor. Kazılar belediyeden şeyi getirirler. Tanker getirilen
suyu boşaltmak için temeli atamadılar. Yani beton atamadılar. Bu nedenle de
tarım arazilerini tarıma bırakmamız lazım. Bize yetecek diğer araziler üzerinde
yoğunlaşmamız gerekiyor diye düşünüyorum. Evet, bu da 1.906 depreminde meydana
gelen sıvılaşma bakın.
0:31:29.790 --> 0:31:34.770
Ali Osman Öncel
1.906 depremi biliyorsunuz son meydana gelen Maraş depremini çok benziyor.
0:31:35.960 --> 0:31:48.30
Ali Osman Öncel
Yaklaşık 100 yıl önce olmuş bir deprem bakın depremde sallandığı zaman suya
doygun zemin sallandığı zaman ne oluyor? Su aşağı yukarı hareket ediyor.
0:31:49.150 --> 0:31:53.710
Ali Osman Öncel
Ve konuların tanecik yapıları.
0:31:53.810 --> 0:31:53.950
Ali Osman Öncel
Hı.
0:31:54.880 --> 0:32:1.210
Ali Osman Öncel
Atıyor, denge durumu bozuluyor ve bina devriliyor. Neden bu oldu? Işte bu
sıvılaşma olayı?
0:32:1.950 --> 0:32:30.750
Ali Osman Öncel
Ne zaman olmuş? 1.906 yılında biz bunu fark etmişiz. Yani 1.906 yılında aslında
suya doygun tarama arazilerine bina yapılırsa 1.906 yılında bu binanın başına
benzer şey geleceğini ne yapmışız? 1.906 yılında benim insanları göstermiş
durumda. Demek ki bakın bu önemli bir veri. 1.906 depreminden sonra sıvılaşma
ilgili hasarı gösteren önemli bir veri olarak önümüzde.
0:32:31.490 --> 0:32:48.570
Ali Osman Öncel
Ve bu nedenle de dere yatakları ne bileyim. Dolgu alanlardan uzak durmamız
lazım. Görüyorsunuz, dereyi kapatıyorsunuz, deprem olmasa bile yağmur yağıyor
ve dere birden ya.
0:32:49.910 --> 0:32:55.60
Ali Osman Öncel
Canlanıyor. Devlet canlandığı zaman tabii ki insanlar da ci.
0:32:55.160 --> 0:32:55.870
Ali Osman Öncel
Canlı gidiyor.
0:32:56.520 --> 0:32:58.950
Ali Osman Öncel
Evet dere dere göllere?
0:33:0.330 --> 0:33:17.430
Ali Osman Öncel
Tarım arazilerine dokunmamız lazım. Çünkü dokunursan yanan biz oluyoruz,
kaybeden biz oluyoruz, ders almamız gerekiyor. Evet teşekkür ediyoruz. Yağmur
bir sonraki soru ali'nin sorusu evet soru ali'den cevap ali'den bekliyoruz ali
buyur ali.
0:33:21.610 --> 0:33:23.570
Ali Demir
Hocam ben depremin.
0:33:25.460 --> 0:33:25.480
Ali Demir
D.
0:33:24.320 --> 0:33:25.670
Ali Osman Öncel
Evet kameranızı açalım.
0:33:31.760 --> 0:33:32.950
Ali Demir
Deprem ve.
0:33:33.670 --> 0:33:37.230
Ali Demir
Tehlikesi ve depremle baş etme kapasitesi aynı olmadığı için.
0:33:38.320 --> 0:33:46.260
Ali Demir
Yani bu zarar ve kayıp ve zararlar aynı olmadığı için bu zararları ne gibi
önlemler alabiliriz?
0:33:47.230 --> 0:34:9.810
Ali Demir
Diye bir soru sordum. Bunun da şöyle bir önlemler alabiliriz, yani deprem
sigortası yaptırabiliriz. Çevre ve şehircilik bakanlığı'na başvurup bu konuda
başvuruda bulunabiliriz. Yani deprem planı gibi ya her ailenin haberi yani her
ailenin ezberleyecek bir şekilde ailedeki her kişinin.
0:34:11.100 --> 0:34:18.250
Ali Demir
Bir plan oluşturup buna göre nerede buluşacağımız nerede birbirimizden haber
alacağımız gibi ve eşyaların.
0:34:19.40 --> 0:34:20.140
Ali Demir
Sabitlenmesi gibi.
0:34:21.720 --> 0:34:23.760
Ali Demir
Büyük gardıropların, dolapların gibi bir de.
0:34:25.550 --> 0:34:27.960
Ali Demir
O, mimarlık, mühendislik gibi.
0:34:30.520 --> 0:34:32.0
Ali Demir
Eğitim veren.
0:34:33.150 --> 0:34:34.80
Ali Demir
Bölümlerin.
0:34:35.760 --> 0:34:40.940
Ali Demir
Daha çok oradaki eksikliklerin giderilmesi gibi önlemler alabiliriz.
0:34:43.270 --> 0:34:44.250
Ali Demir
Bu şekilde.
0:34:45.620 --> 0:34:46.410
Ali Demir
Değişik.
0:34:48.90 --> 0:34:50.440
Ali Demir
Çözümler getirebiliriz diye düşünüyorum.
0:34:52.980 --> 0:34:56.810
Ali Osman Öncel
Teşekkür ediyoruz, ali'ye ekran gözüküyor. Demi ekrandaki paylaşım.
0:34:57.810 --> 0:34:58.640
Ali Demir
Evet gözüküyor hocam.
0:34:58.860 --> 0:35:10.420
Ali Osman Öncel
Tamam, bazen kayboluyor da evet ali özetle de bakalım. Onun dışında tabii ki 7
madde öğrenmişim. Ben evet 7 madde içerisinde.
0:35:11.360 --> 0:35:12.440
Ali Osman Öncel
Oldukça.
0:35:14.490 --> 0:35:25.350
Ali Osman Öncel
Evet yetkin mühendislik önlemlerde iştar akreditasyonunu eğitim önemli.
Özellikle üniversitelerde akreditasyonuna geçmemiş bölümler varsa bence
geçmeli.
0:35:26.110 --> 0:35:33.210
Ali Osman Öncel
Profesyonel mühendislik zorunlu hale gelmeli. Her üniversite mezunu ben mimarım,
ben mühendisim.
0:35:34.300 --> 0:35:40.310
Ali Osman Öncel
5 varsa yaparım dememeli japonya'da, amerika'da ki standartlar neyse.
0:35:40.940 --> 0:35:45.350
Ali Osman Öncel
Türkiyemizde de profesyonel yetkin, mühendislik de.
0:35:45.450 --> 0:36:16.360
Ali Osman Öncel
Ege standartlar aynı olmalı. Nasıl tıp doktorları dost sınavına giriyorlar? Bir
alanda uzman anlaşıyorlar. Benzer şekilde de mühendisler için de muz sınavı
olması lazım. Mühendislik, uzmanlık sınavı olması lazım. Onu kazananlar ancak
uzmanlaşmış olduğu alan işte ne olabilir, jeofizik olabilir, mimar olabilir,
jeofizik de kendi arası bir sürü uzmanlık alanları var ve o alanlarda yetkin
olmaları gerekiyor olamayanlar da.
0:36:16.800 --> 0:36:29.380
Ali Osman Öncel
Aile hekimleri gibi de kontrol denetim yapabilirler. O şekilde çalışabilirler.
Bence tıp eğitimi için uygulanan bu doz sistemi.
0:36:29.710 --> 0:36:52.0
Ali Osman Öncel
Tuz sistemi tıpta uzmanlık sınavı buna benzer mut sistemi mühendislikte,
mimarlıkta uzmanlık sınavı gelebilir diye düşünüyorum. Evet teşekkür ediyoruz.
Evet, nisa buradaysa nisa solları nisan'dan bu sorulara vereceği cevapları
merakla bekliyoruz. Buyurun nisa burada ise.
0:36:52.660 --> 0:36:53.620
Nisa Polat
Merhaba hocam.
0:36:54.70 --> 0:36:58.400
Ali Osman Öncel
Evet kameran açabilirsin, senin de görebiliriz dammam.
0:36:56.290 --> 0:37:16.970
Nisa Polat
B açtım ben şey hocam hani aslında Melisa arkadaşımızın dediği gibi unesco'nun
tanımına baktığımızda direkt olarak hasar görebilirlik hani deprem riskini azaltmak
için hata, güvenilirliği azaltmak en etkili yol bizim için.
0:37:18.650 --> 0:37:47.760
Nisa Polat
Hasar görebilirlik direkt olarak zeminin sağlamlığı ve binanın mukavemeti ile
ilişkili. Ben binaların inşa edildiği zeminlerin sağlamlığının değerlendirilmesi
için jeofizik Veysel 30 ölçümlerinin nasıl yapıldığını sormuştum. Aslında siz
de önceki sorularda cevap verdiniz hocam bunun cevabını ben de hani kısaca
söyleyecek olursam vs 30 zaten hani bloody of wave diyebiliriz galiba? Hani
oradan geliyor?
0:37:47.880 --> 0:38:11.570
Nisa Polat
Halkasını ilk 30 metrede yayılma hızının ölçülmesine bağlı bir zemin
dayanıklılığının değerlendirme yöntemi, sevda dalgaları bildiğimiz gibi ne
kadar hızlı hareket ederler, ne kadar hızlı iletilir lerse bir zeminde yıkıcılığı
o kadar az oluyor. Ne kadar yavaş hareket ederlerse o kadar yıkıcılığı fazla
oluyor. O yüzden bu Veysel oto ölçümünün.
0:38:12.350 --> 0:38:28.60
Nisa Polat
Eee ne kadar yüksek bulursak zemin o kadar dayanıklıdır. Örneğin mesela 760 ve
üzerinde bulursak vs 30 ölçümünü zemin kaya yapılı bir zeminde diyebiliriz. Ne
kadar düşük olursa kum çakıl unvanı o kadar fazla oluyor.
0:38:28.770 --> 0:38:29.280
Nisa Polat
ııı.
0:38:30.440 --> 0:38:36.890
Nisa Polat
Veysel 30 ölçümü, sismograf sismograf kullanılarak yapılıyor hocam.
0:38:39.210 --> 0:38:45.870
Nisa Polat
Ilk 30 metredeki yayılma hızının ortalamasını alıyoruz. Yani bir şekilde
özetleyebilirim hocam.
0:38:48.900 --> 0:38:58.190
Ali Osman Öncel
Evet nisa tebrik ederiz, sen de jeofizik mühendisi böyle bir de çap
yapabilirsin. Gerçekten bayana bir hakim olmaya başlamışsın.
0:38:59.20 --> 0:38:59.800
Nisa Polat
Şükür ederim.
0:38:59.100 --> 0:39:5.560
Ali Osman Öncel
Evet dediğin doğru gerçekten evet, hani bazen deriz ya böyle kalbim güm güm
atıyor.
0:39:6.490 --> 0:39:30.0
Ali Osman Öncel
Hasta bu güm güm atması ne demek? Kalp sağlığımızın riskli olduğunu gösteriyor
değil mi? Yani bazen de binaların oturmuş olduğu zemin sağlığı da değişir.
Zemin sağlığı mesela 365 günlük japonya'da izleniyor. Yani şimdi böyle
çaldığınız gün zemin sağlam olabilir ama bu sağlamlığı.
0:39:30.800 --> 0:40:0.530
Ali Osman Öncel
Ilanihaye devam edecek diye bir garanti yok. Sürekli kontrol edilmesi gerekir.
Yapı da öyle yapı aldığınızda sağlam olabilir ama bu sürekli sağlam olacak demek
değil. Onların da dirençleri bina olarak değişiyor. Oturmuş oldukları
zeminlerin direnişleri zemin olarak değişiyor. Aynı insanların değiştiği gibi
bu nedenle yer ve yapı sağlığı izleme teknolojisinin kullanılması gerekiyor.
Yani yerin sağlık durumu yapının sağlık durumu.
0:40:0.880 --> 0:40:32.950
Ali Osman Öncel
Sürekli izlenmesi gerekiyor ve belli periyotlar ve bunların gözden geçirilmesi
gerekiyor. Evet dediğin çok doğru. Veysel others ölçümleri maalesef ülkemizde
2.019 yılından sonra mecbur oldu. 2.019 yılından önce yapılan tüm binalarda
Veysi 30 ölçümleri aranma şartı yoktu. O zaman diyebilirsiniz ki 2.019 öncesi
binalarda gerçekten binaların oturmuş olduğu zeminin uluslararası standartlara
göre direnç yapısı bilinmiyordu.
0:40:33.360 --> 0:40:41.350
Ali Osman Öncel
Derseniz aslında yanlış olmaz. Bazı şeyler geç geliyor. Mesela 2.002 yılından
itibaren Avrupa birli.
0:40:41.450 --> 0:41:3.380
Ali Osman Öncel
Çinde uygulanan Veysi 30 standardı ülkemize ancak 2.019 yılında geldi, işte bu
gecikmeler. Neye neden oluyor? Bizim zeminle ilgili direnç bilgimizin geç
toplanmasına direnç veritabanının geç oluşturmasına neden oluyor. O nedenle de
depremler bizim.
0:41:4.920 --> 0:41:34.210
Ali Osman Öncel
Planımıza hareket planımızı uyarak meydana gelmiyor. Mesela Maraş a'la ilgili
olan olarak il risk azaltma planları var. Gaziantep'i ile ilgili olarak iris
azaltma planları var. Deprem sonrası depremden etkilenen 10 ilin hazırlanmış bi
risk azaltma planları var. Hepsinde 2.030 yılına kadar depreme karşı iyileştirme
çalışmaları yapılacak deniyor.
0:41:34.520 --> 0:42:4.640
Ali Osman Öncel
Ama işte deprem bize maalesef bizim zamanımıza uygun hareket etmiyor. Yani
2.010 otuza kadar keşke depremle bir anlaşmamız olsaydı dönüşümü belki de
değişim yapabilecektir. O nedenle gerçekten müdahale etmemiz gereken çok durum
var. Özellikle gecikme yani bir ne bileyim. Hastanın hastaneye bir dakika
gecikmesi bile ne yapabiliyor öyle değil mi? Hastanın hayatta kalma durumunu
değiştirebiliyor.
0:42:4.740 --> 0:42:31.240
Ali Osman Öncel
Bu nedenle ambulanslar sürekli siren çalıyorlar. Mesela bazen trafikte iseniz
korkuyorsun, hemen sağlık geçip. Çünkü insan hayatı nasıl zamanla yaşıyorsa
bizler de aslında toplum olarak depreme karşı zamanla yarışıyoruz ve maalesef
bu yarışta kaybeden biz olduk. Deprem bizi beklemedi. Evet dediğin çok doğru
dediklerini gerçekten az.
0:42:31.340 --> 0:42:55.270
Ali Osman Öncel
Anlaşılabilir şekilde açıklanmış bilgiler. Evet, senin de yazmış olduğun
sorudan sonra ben 7 madde özellikle önerilerde bulunmuştum ve bu maddeleri de
bakın. Çevre şehircilik bakanlığı'na bile etmişim aslında hem ders veriyorum
hem de çevre şehircilik Bakanlığına ama lütfen bunlara dikkat edin diyorum.
Yani bir taşla 2 kuş vurmaya çalışıyorum öyle değil mi?
0:42:55.990 --> 0:43:19.750
Ali Osman Öncel
Size ders verirken onlara da aman yapmayın ne demişim? Bakın genel anlamda
yetkinlik, liyakat, deneyim ve dürüstlük esaslı profesyonel mühendislikle
ilgili adımların çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından atılması ivedilik eli
ivedik'i olan bir konudur. Depreme karşı sağlam yer ve yapı incelemesini
profesyonel mühendislik sistemi sağlar. Şimdi tabii ki.
0:43:21.530 --> 0:43:51.370
Ali Osman Öncel
Sizi uzmanlık var, mühendislikte de profesyonellik var. Tabii ki uzmanlık
önemli bir şey. Öyle değil. Uzmanlaşma önemli bir şey. Benzer şekilde bir
alanda profesyonellik kazanmakta önemli bir şey. Tabii ki uzmanın bir
hastalıkla ilgili tanı koyması durumunda başarı ve isabet olasılığı %95. Ama
uzman olmayan bir kişinin isabet etme olasılığı %5. Öyle değil mi? Bu nedenle
uzmanlık yapıyorsunuz?
0:43:51.680 --> 0:44:21.50
Ali Osman Öncel
Benzer şey, profesyonel mühendislikte de ilgili olarak benzer durum ortaya
çıkıyor. O nedenle de bu binalar durup dururken yıkılmıyor. Binaların yapımında
imzası olan mimarlar var, mühendisler var, yapı denetçileri var. Ne bileyim.
Belediyede bakanlıkta çalışan mühendisler var. Demek ki bir şeyler yanlış
şeyler eksik ve bu eksiklikler bize depremde ne olarak çıkıyor, gerçekten kayıp
olarak çıkıyor.
0:44:21.640 --> 0:44:40.280
Ali Osman Öncel
Evet teşekkür ediyoruz. Sorularınız bana ilham veriyor. Ben de bu sorulara
hızlı bir şekilde cevap veriyorum. Tabii ki ilgili makamları da uyararak bu
cevaplarında paylaşıyorum ve sizler de bunları tabii ki ne yapıyorsunuz?
Önceden okudu.
0:45:0.580 --> 0:45:1.600
Nisa Polat
Teşekkürler hocam.
0:44:41.80 --> 0:45:4.750
Ali Osman Öncel
Düşünüyorsunuz, akla bilime aykırı bir durum var mı yok mu? Sizlerden sonra da
sizlerin süzgecinden geçtikten sonra da bu bilgileri ne yapıyoruz? Biraz daha
olgunlaştırılmış hale getiriyoruz. Evet dediklerine ilave edeceğim bir şey yok,
teşekkür ediyorum. Evet gülce buradaysa gülmeye devam edebiliriz.
0:45:5.730 --> 0:45:6.430
Gülce Cihangiroğlu
He.
0:45:8.450 --> 0:45:9.420
Gülce Cihangiroğlu
Hoş buldum.
0:45:5.810 --> 0:45:14.60
Ali Osman Öncel
Evet, geleceğe hoş geldin, seni büyütelim de rahatsız. Şöyle herkes yapacağın
önemli açıklamaları dikkatle dinlesin.
0:45:14.740 --> 0:45:16.980
Ali Osman Öncel
Buyur gülce söz sende cevap.
0:45:17.400 --> 0:45:41.300
Gülce Cihangiroğlu
Benim sorum şeydi. Dere yatakları ve deniz kıyıları gibi suya doygun zeminlerde
deprem sebebiyle sıvılaşma olabiliyor. Eee, bu sıvı ulaşmayı önlemek için neler
yapılabilir? Ben onu sormuştum. Öncelikle suya doygun zeminlerde yerleşim
yerlerinin kurulmasından kaçınılması gerekiyor ama bazı bölgelerde.
0:45:41.760 --> 0:45:51.910
Gülce Cihangiroğlu
Yerleşme arazileri kısıtlı olduğu için eee suya doygun zeminlerde bina
yapılması zorunlu hale geliyor bunun işte.
0:45:52.640 --> 0:46:20.970
Gülce Cihangiroğlu
O binalar yapılmadan önce de zemin iyileştirme çalışmaları yapılması gerekiyor.
Bir sürü zemin iyileştirme, çalışma yöntemi var. Zenginleştirme yöntemi var,
işte derin karıştırma, dinamik konfeksiyon, vibro konfeksiyon, enjeksiyon
teknikleri bunlardan bazıları. Bunların amacı zemindeki boşlukları doldurarak
azaltmak, yeraltı sularını uzaklaştırmak, işte zemindeki su içeriğini azaltmak.
0:46:22.760 --> 0:46:27.210
Gülce Cihangiroğlu
Böylece binalar daha sağlam zeminlere yapılmış oluyor ve depremden daha az
etkileniyor.
0:46:28.150 --> 0:46:29.350
Gülce Cihangiroğlu
Kadar benim söyleyecektim.
0:46:32.410 --> 0:46:37.90
Ali Osman Öncel
Tebrik ediyoruz, güzel bir açıklamaydı. Evet soruya tekrar dönersek.
0:46:37.820 --> 0:46:54.620
Ali Osman Öncel
Zemin sıkılaşması önerebilir mi? Evet, önlenebiliyor gerçekten ama çok
maliyetli kullanılan yöntemler buradaki deprem riski ne derecede önler? Bunun
garantisini veremiyoruz dediğimiz gibi 1.906 depreminde zemin.
0:46:54.720 --> 0:46:56.300
Ali Osman Öncel
Sıvılaşma riski olan.
0:46:57.370 --> 0:47:32.280
Ali Osman Öncel
Bir yapı ya da zemin üzerine yapılan yapı nasıl? O zaman 1.906 depreminde
sıkıldıysa hâlâ yıkılıyor. Demek ki çözümler bulunabilmiş değil ki. Bu eğitim
ya da bu eğitici, bilgilendirici animasyonlar, videolar sürekli aslında
dönüyor, öyle değil. Uluslararası deprem riskini azaltma merkezleri tarafından
mümkün olabilir. Tabii ki mümkün olmayan bir şeyi yok ama ne kadar mümkün, onun
garantisini kim verebilir onu ta.
0:47:32.370 --> 0:47:42.70
Ali Osman Öncel
Peki bilemiyoruz yani yüzde ne kadar garanti verilebiliyor onu bilemiyoruz.
Tabii ki mecbur olunmadığı sürece.
0:47:43.10 --> 0:48:2.750
Ali Osman Öncel
Suya doygun yapılarda bina yapılmaması gerekir ama biz artık suya doygun yapıyı
bıraktık. Gölleri kapatıyoruz. Göllerin üstüne havalimanları yapıyoruz,
havaalanları yapıyoruz. Derelerin üstünü ne bileyim kapatıyoruz. Derenin üstüne
ne bileyim binalar yapıyoruz. Yani suya doygun yapıları geçtik artık su.
0:48:3.430 --> 0:48:9.800
Ali Osman Öncel
En büyük ihtiyaç olarak ortaya çıkmış olduğu bir zamanda su.
0:48:12.60 --> 0:48:42.220
Ali Osman Öncel
Bu tutan işte deridir, göldür o yapıları o can suyu damarlarını
kapatabiliyorsunuz ve gerçekten de depremde artık suya doygun yapıdan geçtik.
Su yollarını kapatarak insanlar yar yapıyorlar. Yani yer mi kalmadı her yer
aslında yapıma müsait insanlar yüksek yerlere gitmek istemiyorlar, düz yerlerde
yaşamak istiyorlar düz yerlerde de.
0:48:42.640 --> 0:49:14.220
Ali Osman Öncel
Yaşamak isteyince tabii ki bu tür sıkıntılar meydana geliyor. Evet, onunla
ilgili olarak seni sorunla ilgili olarak bu sayfaya gittiğimiz zaman
otomatikman türkçeye çeviriyor. Baktım çevirisi oldukça iyi. Hani ben çevirsem
yani? Ancak bu kadar iyi olabilirdi. Aslında bu ingilizce bir sayfa ilginç olan
şey istediğiniz direkt çevire biliyorsunuz. Yani şu anda yabancı dil bilmiyorum
şeyi de kalmamış yani türkçe'yi türkçe'ye hemen çeviriyor. Baktım bir hata da
yok.
0:49:14.480 --> 0:49:26.70
Ali Osman Öncel
Ve seni anlattıklarım burada yazı diyor, işte dediğin gibi topraklardan suya
sıkılaşmaya duyar topraklardan kaçınmıyor. Yani son bilgi bu tabii ki.
0:49:26.710 --> 0:49:55.200
Ali Osman Öncel
Son güncel bilgi hâlâ kaçınmamız öneriliyor. Tabii sıkılaşmaya dayanık yapılar
inşa etmek mümkün mü? Mümkün işte onunla ilgili detaylar veriliyor. Toprak ya
da zemin iyileştirmesi mümkün mümkün ama çok maliyetli. Yani çok gerekliyse
yapılabilir. Tabii ki mümkün ama çok maliyetli olduğunu söyleyebiliriz. Yani mühendislik
açısından günümüz şartlarında her yere yapılabilir ama.
0:49:56.180 --> 0:50:9.410
Ali Osman Öncel
Bunu tabii ki önemli maliyetler gerektiriyor. O maliyetler mesela dubai'de
yapıyor. Mesela dubai'de ne bileyim katar'da yapıyorlar. Yani denizin ortasına
ama nasıl yapıyor?
0:50:10.60 --> 0:50:20.280
Ali Osman Öncel
Yerin altındaki temel kayaya temel kayayı önce bir tespit ediyor. Temel kayaya
kadar binanın temelini bağlıyor. Öyle yapıyor yani.
0:50:20.930 --> 0:50:50.30
Ali Osman Öncel
Mesela, hollanda'da işte denizin altında bir yerdeniz suyun altında bir yer.
Hollanda mesela geçen 20 yıl hollanda'da yaşamışız bir kişiyle karşılaştım.
Hollanda kazıklar üzerinde duran bir ülke dedi. Yani ta kazık ne demek işte
yerin altını muhakkak bir kaya vardır ya indikçe kayı bulabilirsiniz. Kimi
yerde 500 m bulur, kimi yerde 2.000 metrede olur. O kayaya kadar sizler
binanızın temelini o kayaya bağlayabilirsiniz.
0:50:50.720 --> 0:51:10.510
Ali Osman Öncel
Ve maliyetten kaçınma yazsanız ki hollanda'da kaçınılmazlığını biliyoruz işte
katar'da kaçınmalarını biliyoruz ve yapılabilir. Tabii ki hiçbir maliyet insan
hayatından daha değerli değildir, insan hayatını kurtarmak için yer de yoksa
zorunluluk da varsa ki Hollanda bildiğimiz gibi denizin altında bir yer.
0:51:12.130 --> 0:51:44.360
Ali Osman Öncel
Orada insanlar yaşayabiliyor ama genelde müstakil evlerde yaşıyorlar. Hollanda
da %80, 90 insanlar tek katlı evlerde yaşıyor ama ne bileyim işte. Yani yurt
dışında yaşayanlar varsa genellikle yurt dışında down town denir. Yani bir
şehir merkezi denir, şehir merkezi yüksek katlı binalar vardır işte o şehrin
aslında merkezidir, yani kalbidir. Orada hiçbir maliyetten kaçmaz. Kimler
kaçmaz? Şehri yönetenler ama normal olan bir de şehir merkezi dışında da
müstakil evlerde insanlar Yaşar.
0:51:45.270 --> 0:51:47.610
Ali Osman Öncel
Tabii ki bu tür bir.
0:51:50.70 --> 0:52:6.120
Ali Osman Öncel
Şehirlerde bir planlama yurt dışında yapılmış durumda ama her yere ben yüksek
bina yapacağım dediğiniz zaman her yerde yüksek binayı kaldırmıyor. Çünkü her
kesin gerçekten o maliyeti.
0:52:6.240 --> 0:52:24.780
Ali Osman Öncel
O güvenli bina için gerekli bedeli ödeyecek mali gücü yok. O nedenle de bu tür
yapılaşmada kontrolsüzlük, işte son depremde 2 kayıplara neden olabiliyor. Evet
teşekkür ediyoruz. Gülerce'ye Erhan burada mı? Eren'le devam edebiliriz.
0:52:25.910 --> 0:52:26.790
Asım Eren Güvem
Merhaba herkese.
0:52:28.620 --> 0:52:56.670
Asım Eren Güvem
Benim sorum aslında cevap itibariyle şu ana kadar verilen cevaplara çok kapsıyor
ama ben de şöyle anlatabilirim, aslında bizim ülkemizde meydana gelen deprem
veya sel gibi olaylara deprem felaketi gibi adlandırıyoruz. Ama burada bir
yanlış adlandırma var. O aslında bizim felaketle kastettiğimiz ülkemizde var
olan bir deprem tehlikesi veya işte doğal sel tehlikesi gibi durumlarda bizim
karşılaştığımız bu tehlikelere karşı.
0:52:57.510 --> 0:53:1.40
Asım Eren Güvem
Verebildiğimiz yanıt veya hazırlığındaki eksiklikten kaynaklanan.
0:53:2.30 --> 0:53:31.950
Asım Eren Güvem
Bir felaket gerçekleşiyor. Bu noktada bizim bu noktada alabileceğimiz tedbirler
aslında üniversitelerimizde verilen eğitimin kalitesinin belli bir noktada
artırılması veya denetlenmesinden geçiyor. Aslında biraz önceki sorularda
verilen profesyonel mühendislik sistemin ülkemizde gerçekleştirilmesi örnek
olarak Amerika Birleşik devletleri'nden alınabilir. Orada herhangi bir mühendis
hangi üniversiteden mezun olursa olsun akreditasyon.
0:53:32.70 --> 0:54:0.770
Asım Eren Güvem
Olması tabii ki inceleniyor ancak mezun olduktan sonra bir yapı şirketinde veya
uygulamalı bir uygulamalı projeler yürüten şirketlerde belli bir süre çalışması
isteniyor. Daha sonrasında gene akademiler veya o mühendislik uygulamasının
denetlendiği odalar tarafından yürütülen sınavlardan geçiyorlar. En sonuç
itibariyle bir mühendisin imza yetkisine veya bir proje yürütülmesinin.
0:54:2.260 --> 0:54:9.70
Asım Eren Güvem
Sağlanabilmesi için onun ciddi anlamda belli bir tecrübe, bir beceri ve
birikime sahip olması.
0:54:10.680 --> 0:54:28.470
Asım Eren Güvem
Gerektirmiş oluyor işte. Bu sayede yapılan projelerde mühendislik hatalarına
çok yer verilmiyor. Dolayısıyla deprem riski anlamında her ne kadar tehlikeli
olsa da o kadar yüksek risklerle ve ölümlerle karşı karşıya gelmiyorlar. Benim
sunumum bu kadardı.
0:54:29.790 --> 0:54:34.800
Ali Osman Öncel
Evet teşekkür ediyoruz alsınlar an gerçekten güzel bir açıklama yaptın.
0:54:35.500 --> 0:54:41.320
Ali Osman Öncel
Evet senin dediğinin üstüne denecek şey bir şey kaldı mı? 10'a çıkart bakıyoruz
evet 12 şekil paylaşmıştık.
0:54:43.70 --> 0:55:14.220
Ali Osman Öncel
Tekrar baktığımız zaman sorunda neler var diye baktığımızda bu parametre
aşağısı bir tehlike ülkemize gerçeği olduğuna göre, diğer değişkenleri
annelerimize dönüştürme hareketini üniversitemizde iran'ın eğitimlerini hangi
göz evet, eğitim, ilgili alanlar eğitimlerini hangi dönüşümleri yaparak, evet,
eğitimde dönüşüm şart diyorsun? Evet, anladığım şey yani kentleri dönüştürmeden
önce eğitimde mi dönüşüm şart diyorsun? Eğitimde dönüşüm olmadan kentleri
depreme karşı dönüştürmemiz.
0:55:14.560 --> 0:55:41.710
Ali Osman Öncel
Mümkün değil diyorsun. Neticede dönüşüm okuldan üniversiteden başlamalı ki, o
dönüşen üniversitelerde den mezun olanlarda gerçekten bilime ve mühendisliğe
uygun standartlarda kentlerin depreme karşı dönüşümünü yapabilsin diyorsun
değil mi? Tam olarak böyle bir soruda cevabı da gizli gibi sanki de saklı bir
cevap da var.
0:55:42.420 --> 0:56:12.430
Ali Osman Öncel
Evet, biraz daha baktığımızda evet dediğin çok doğru. Bu afet deprem bir defa
afet değil arkadaşlar. Deprem afet değil. Deprem tabii ki bir tehlike afet
nedir? Afet aslında o tehlikeyi göre göre o tehlikeyi önlem almayan insanların
ihmalinden kaynaklı ortaya çıkan sonuçtur. Yani depremi afet dememek lazım
deprem olmasa.
0:56:12.610 --> 0:56:24.430
Ali Osman Öncel
Zaten bu dünya olmaz. Yani bizler nasıl nefes almazsak bizler şu anda olmayız.
Deprem de olmasa dünya olmaz. Çünkü dünya nefes alışverişini depremle yapıyor.
0:56:25.250 --> 0:56:55.230
Ali Osman Öncel
Depremlerle hayati yetene ve mevcudiyetini devam ettirebiliyor. O nedenle de
deprem kesinlikle af ettiğidir ama depremi dikkate almayan deprem gerçeğini
göre göre deprem olmayacakmış gibi yaşayan, yöneten ya da mühendislik ve
mimarlık yaptığını sanan insanların ihmalleri sonucu tabii ki afete dönüyor.
0:56:55.880 --> 0:57:7.400
Ali Osman Öncel
Baktığımızda evet burada baktığımızda bu şekiller güzel şekiller aslında. Evet,
bu az önce dediğim cümleyi özetliyor yani gerçekten.
0:57:8.820 --> 0:57:18.130
Ali Osman Öncel
Doğal afet değildir, doğal tehlikedir diyor. Güzel açıklamış. Evet, bazı bu
konuda detaya gerek yok. Şekil açıklıyor.
0:57:21.50 --> 0:57:52.100
Ali Osman Öncel
Evet, şurada işte ölümler, kayıplar ve hasarlar. Görüldüğü üzere aslında
etkilenmenin ya da hasar görme potansiyeli olan yapıların bir fonksiyonudur.
Yani ne kadar depreme karşı dayanıksız yapı varsa ortaya çıkan hasar onun
sonucu oluyor. Ortaya çıkan ölüm onun sonucu oluyor. Ortaya çıkan ekonomik şey
100 milyar dolar ve 100 milyar dolar. Yani kaybettiğimiz insana mı üzülelim?
0:57:52.470 --> 0:57:56.620
Ali Osman Öncel
Yoksa kaybedilen ekonomik miktarı üzereyim yani neticede.
0:57:58.250 --> 0:58:17.220
Ali Osman Öncel
Tüm herkesten o depremin faturası herkes tarafından ödenecek. Neye üzüleceğimi
şaşırdık. Gerçekten böyle bir durumla karşı karşıyayız. Evet, bu da aslında
güzel bir şekil. Birleşmiş Milletler 2.022 yılında böyle bir.
0:58:18.940 --> 0:58:31.820
Ali Osman Öncel
Hıı açıklama yapmış pano yapmış tabii artışımız tehlike ve exposure exponential
burada etkilenme potansiyeli yani deprem oldu işte 10 ile etkilendi değil mi?
0:58:32.950 --> 0:58:53.670
Ali Osman Öncel
Ama 10 ildeki bütün insanlar ölmedi. Bütün binalar yıkılmadı işte o yıkılan
binalar neydi? Vulnerable yani hasar görme potansiyeli olan binalarda bu 6
Şubat öncesi bunlar bilinemez miydi bilebilirdi. Şu anda nasıl istanbul'da biz
100.000 taneyi kılacak bina biliyoruz.
0:58:54.830 --> 0:58:59.260
Ali Osman Öncel
10 o zaman da 6 Şubat öncesinde de bu 10 dille yıkılacak binalar.
0:58:59.960 --> 0:59:2.450
Ali Osman Öncel
Biliniyordu ya da bilinebilir idi.
0:59:3.690 --> 0:59:7.410
Ali Osman Öncel
Ama esas sonuç burada bakın bu cümle çok kritik bir cümle.
0:59:9.360 --> 0:59:22.30
Ali Osman Öncel
Başa çıkma kapasitesini eksikliği diyor. Demek ki başa çıkma kapasitesi sinin
eksikliği önemli. Demek ki bizler başa çıkma kapasitemiz yetmedi.
0:59:22.340 --> 0:59:24.780
Ali Osman Öncel
Uzakta son deprem meydana geldi alanda.
0:59:25.680 --> 0:59:35.360
Ali Osman Öncel
Baktığımızda özellikle bir sonraki slaytta arkadaşımız serhat'a söz vereceğim
buyur Serhat seninle devam edelim. Asır'a da teşekkür ediyoruz.
0:59:38.300 --> 0:59:39.510
Ali Osman Öncel
Evet burada mı Serhat?
0:59:42.420 --> 0:59:43.180
Ali Osman Öncel
Evet.
0:59:43.900 --> 0:59:45.360
Ali Osman Öncel
Burada değilse geçiyoruz.
0:59:46.490 --> 0:59:54.170
Ali Osman Öncel
Evet, buradaki kapasite burada arkadaşlar bakın baş etme kapasitesi şimdi bu
tehlike var.
0:59:55.300 --> 0:59:59.600
Ali Osman Öncel
Tehlike şeye karşı ne bileyim hasar alacak?
1:0:0.350 --> 1:0:2.590
Ali Osman Öncel
Ya da Gökçek binalar biliniyor.
1:0:3.250 --> 1:0:12.910
Ali Osman Öncel
Fakat bu binalara karşı baş etme kapasitesi ile ilgili sorunlar yaşanıyor.
Görüldüğü üzere aslında risk dediğimiz.
1:0:13.850 --> 1:0:17.50
Ali Osman Öncel
Kayıp dediğimiz neyin fonksiyonu?
1:0:17.660 --> 1:0:44.540
Ali Osman Öncel
Bakın baş etme kapasitesiyle ters orantıda yani baş etme kapasitesi ne kadar
küçükse aslında ortaya çıkan kayıplar o kadar büyük. Ne kadar büyükse ortaya
çıkan kayıplar o kadar küçük demek ki işte Japonya örnek veriliyor ya demek ki
japonya'nın depreme karşı baş etme kapasitesi oldukça yüksek ve bu nedenle de
orada ölen insanlar daha az oluyor.
1:0:45.660 --> 1:1:6.0
Ali Osman Öncel
Evet ee bu da son meydana gelen depremde yıkılan hastanenin web sitesinde
özellikle bugün web sitesini ziyaret ettim. Bakın bu hastane web sitesinde
bilgiler böyle. Bu binanın yıkılacağı ile ilgili bilgi var mıydı? Bakın nedir
hasar görme?
1:1:7.960 --> 1:1:16.490
Ali Osman Öncel
Potansiyeli var mı? Bilgisi özellikle iskenderun Devlet Hastanesinde bakın
burada var olduğunu görebiliyoruz. Bakın burada.
1:1:17.190 --> 1:1:37.380
Ali Osman Öncel
Var olduğunu özellikle hastane kendi sitesini açıklamış. Şimdi bir sonraki
sayfaya geldiğimiz zaman 2.012 yılında hastanemiz a bloğunda yapılan deprem,
dayanıklılık testi rapor olumsuz gelmiştir demiş. Demek ki hastane bir deprem
olduğunda yıkılacak.
1:1:37.480 --> 1:1:38.320
Ali Osman Öncel
Ama biliniyor.
1:1:38.920 --> 1:1:57.670
Ali Osman Öncel
Fakat 2.012 yılından beri bu hastaneyi depreme karşı iyileştirme dönüştürme ile
ilgili bir baş etme kapasitesi olmadığı için maalesef bu hastanenin yıkıldığını
ve 70 kadar insanımızın da bu baş etme kapasitesi.
1:1:57.950 --> 1:2:5.510
Ali Osman Öncel
Durumunda eksikliği olan hastane yönetiminin eksikliğine bağlı olarak öldüğünü
söyleyebiliriz.
1:2:7.940 --> 1:2:22.910
Ali Osman Öncel
Inşallah tekrarı olmaz diyelim. Çünkü geleceğin sağlık çalışanları sizlersiniz.
Umarız sizler baş etme kapasitesi konusunda özellikle bu hastanenin yönetim.
1:2:24.770 --> 1:2:37.120
Ali Osman Öncel
Düzeyinde çalışanlardan çok farklı tutumlar ve önlemler alacaksınız. Umarız bu
verilen dersi size yardımcı olacaktır. Ev tartışmalar dersimiz bugün bitti.
1:2:38.10 --> 1:2:41.600
Ali Osman Öncel
Hepinize iyi günler diliyorum. Soru soran varsa sorabilir.
No comments:
Post a Comment